Σάββατο 24 Απριλίου 2010

Κορινθιακός Κόλπος: ρύπανση, πιέσεις, απειλές και ο ρόλος των ενεργών πολιτών

O Κορινθιακός Κόλπος, είναι μια κλειστή θάλασσα που αποτελεί ένα ιδιαίτερο οικοσύστημα με σημαντική βιοποικιλότητα. Παράκτιες περιοχές του ανήκουν στο Δίκτυο Natura, ενώ στη θάλασσα βρίσκουν καταφύγιο πλήθος υδρόβιων οργανισμών μεταξύ των οποίων τα τέσσερα είδη δελφινιών της Ελλάδας. Σε περιοχές του Κορινθιακού βρίσκονται σπάνια και προστατευόμενα οικοσυστήματα όπως οι «κήποι» των κοραλλιών και τα υποθαλάσσια λιβάδια της Ποσειδωνίας.
Εξίσου σημαντικός είναι και ο πολιτιστικός και ιστορικός πλούτος αφού ο Κορινθιακός αποτέλεσε δίαυλο επικοινωνίας και πολιτισμού από τα πανάρχαια χρόνια. Δελφοί, Κόρινθος, Ναύπακτος, Σικυών, Αίγιο, Γαλαξίδι, είναι μερικές από τις πόλεις που άνθισαν στις ακτές. Τόσο η βόρεια όσο και η νότια ακτή του Κορινθιακού στήριξαν και στηρίζουν σημαντική αγροτική, αλιευτική και τουριστική δραστηριότητα.
Σήμερα όμως, ο Κορινθιακός αργοπεθαίνει .
Το θαλάσσιο οικοσύστημα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στη ρύπανση και άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες κι αυτό οφείλεται στην πολύ αργή ανανέωση των υδάτων του. Η κατασκευή της γέφυρας Ρίου-Αντίριου διευκόλυνε την επικοινωνία, αλλά επιβράδυνε ακόμη περισσότερο την κίνηση των υδάτων και των θαλάσσιων ειδών.
Επί δεκαετίες, η κλειστή αυτή θάλασσα και οι ακτές της επιβαρύνονται και υποβαθμίζονται :
-Βαριές βιομηχανίες όπως η Αλουμίνιο της Ελλάδας και η Σωληνουργεία Κορίνθου αλλά και μικρότερες μονάδες όπως ελαιοτριβεία, τυροκομεία, ιχθυοκαλλιέργειες κλπ., αποβάλλουν χωρίς έλεγχο τεράστιες ποσότητες στερεών, υγρών και αέριων ρύπων. Γεωργικά φάρμακα μέσω των επιφανειακών απορροών καταλήγουν στη θάλασσα. Μόνο από την κόκκινη λάσπη της Αλουμίνας, έχει καλυφθεί πάνω απο το 12% της επιφάνειας του πυθμένα του κόλπου, ενώ χιλιάδες τόνοι εξακολουθούν να απορρίπτονται στη θάλασσα. Σε πρόσφατη έρευνα καταγράφηκαν καρκινογόνοι ρύποι στο βυθό της περιοχής έως και 40 φορές περισσότεροι απ΄ότι στον κόλπο της Ελευσίνας!
-Υπεραλίευση και συρόμενα εργαλεία οδηγούν σε καταστροφή του βυθού και αφανισμό του γόνου των ψαριών, των κοραλλιών, των δελφινιών. Μαζί με τη ρύπανση και τις αλλαγές στην παράκτια ζώνη συμβάλλουν στον διαρκή περιορισμό της ιχθυοπανίδας του κόλπου.
-Μεγάλη οικιστική πίεση, ιδιαίτερα στις νότιες ακτές από τις κατασκευαστικές εταιρείες, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς ορθή διαχείριση των αστικών απορριμμάτων και λυμάτων υποβαθμίζει το χώρο και μελλοντικές δραστηριότητες, επιτείνει τη διάβρωση και τη ρύπανση, καταστρέφει πολύτιμους χώρους για σημαντικά θαλάσσια είδη.
-Μεταλλευτικές και λατομικές δραστηριότητες, εκτροπές των μεγάλων ποταμών στην ευρύτερη περιοχή (Μόρνος, Εύηνος) και εκτεταμένες αμμοληψίες από τις παραλίες, προκαλούν ανυπολόγιστες οικολογικές και οικονομικές συνέπειες, στερούν υδατικούς πόρους αλλά και φερτά υλικά από τις ακτές συμβάλλοντας στη διάβρωσή τους.
Αντί για μέτρα προστασίας, νέες μεγάλες απειλές
Η ακτή, στην περιοχή της Βοιωτίας μετατρέπεται σε ζώνη υποδοχής νέων βαριών βιομηχανικών και λιμενικών δραστηριοτήτων.
Στην ακτή της Θίσβης, δημιουργείται μεγάλη βιομηχανική περιοχή με ρυπογόνες μεταλλουργικές και ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες, μεγάλο εμπορικό- βιομηχανικό λιμάνι, σιδηροδρομική και οδική σύνδεση. H βιομηχανική περιοχή Οινοφύτων-Σχηματαρίου-Θήβας επεκτείνεται προς τον Κορινθιακό. Στην βιομηχανική περιοχή Θίσβης εκτός απο τη Σωληνουργεία (όμιλος Στασινόπουλου), προγραμματίζονται μονάδες που έχουν ενοχοποιηθεί για τη ρύπανση του Ασωπού. Επίσης κατασκευάζεται μεγάλη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής 420 MW ελληνικών (ΕΛΠΕ- Λάτσης) και πολυεθνικών (EDISON) συμφερόντων, ενώ σχεδιάζονται και άλλες. Στον κόλπο της Αντίκυρας, εκτός απο τις εγκαταστάσεις Αλουμίνας, δημιουργείται ένα μεγάλο ενεργειακό κέντρο. Μια μονάδα ηλεκτροπαραγωγής 334 MW έχει ήδη κατασκευαστεί, μια ακόμη 412 MW έχει ξεκινήσει, ενδέχεται και τρίτη ενώ με τους αγώνες των πολιτών ανεστάλη μονάδα λιθάνθρακα. Η χρήση του θαλάσσιου νερού ως ψυκτικού μέσου, αλλά και η χρήση άλλων τοξικών χημικών ψύξης απειλεί τη θαλάσσια αυτή περιοχή με σοβαρή θερμική και χημική ρύπανση.
Η κόκκινη λάσπη που αποτελείται απο βαρέα μέταλλα, φυσικά ραδιενεργά συστατικά και άλλες επικίνδυνες και καρκινογόνες ουσίες θα εναποτίθεται δίπλα στην ακτή. Αν πραγματικά σταματήσει να πέφτει στον Κορινθιακό (ποιός άραγε θα ελέγξει;), γρήγορα θα δημιουργηθούν τοξικά βουνά που θα διασπείρουν και πάλι τη ρύπανση στις ακτές και τη θάλασσα.
Η προώθηση 10-12 μονάδων φυσικού αερίου στη Βοιωτία και η μετατροπή της σε ζώνη ανεξέλεγκτης εγκατάστασης βιομηχανικών και ενεργειακών μονάδων, θέτει θέμα υπερσυγκέντρωσης με σοβαρές επιπτώσεις ρύπανσης τόσο για την χερσαία περιοχή όσο και για τον Κορινθιακό. Το νέο Εθνικό Χωροταξικό της Βιομηχανίας, προωθεί βιομηχανίες και λιμάνια, χωρίς καμία μέριμνα για την ανοχή και τις ιδιαίτερες συνθήκες του κόλπου, τον οποίο μετατρέπει σε «πίσω αυλή» της Αττικής
Ο σχεδιασμός διαλυτηρίου πλοίων στον κόλπο Ιτέας αποτελεί μία ακόμη ένδειξη ότι, για την Πολιτεία, ο Κορινθιακός είναι ταυτόσημος με τον κόλπο της Ελευσίνας.

Οι πολίτες αντιδρούν και ενώνονται για να προστατέψουν τον Κορινθιακό
Όλα αυτά, σχεδιάζονται χωρίς την ενημέρωση και τη συναίνεση των τοπικών κοινωνιών και σε βάρος των αναγκών τους. Σε βάρος άλλων δραστηριοτήτων όπως αγροτοκτηνοτροφικών, αλιευτικών, τουριστικών, εκπαιδευτικών κλπ. Σε βάρος της φύσης, της ποιότητας της ζωής, της ταυτότητας και της φυσιογνωμίας των περιοχών του Κορινθιακού.
Τα δύο-τρία τελευταία χρόνια σύλλογοι, κινήσεις και ενεργοί πολίτες από όλους τους νομούς, αποτέλεσαν ένα άτυπο δίκτυο γύρω από τον Κορινθιακό με ενημέρωση, συνεργασίες, εκδηλώσεις, προσφυγές και κινητοποιήσεις. Πρώτη νίκη των κοινών αγώνων ήταν η αναστολή και τελικά η ματαίωση της σχεδιαζόμενης μονάδας λιθάνθρακα στον κόλπο της Αντίκυρας.
Διεκδικούμε ειδικό καθεστώς προστασίας για ολόκληρο τον Κορινθιακό, με αναγνώριση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του. Ζητάμε από την Πολιτεία:
Έρευνα και καταγραφή της κατάστασης όλων των περιβαλλοντικών παραμέτρων του. Μέτρα για την αντιμετώπιση των σημερινών προβλημάτων και την περιβαλλοντική διαχείριση.
‘Αμεσο σταμάτημα της απόρριψης της κόκκινης λάσπης στη θάλασσσα, διαρκή έλεγχο και ορθολογική διαχείρισή της λάσπης στη στεριά. Πλήρη αποκατάσταση του θαλασσίου περιβάλλοντος στην ευρύτερη περιοχή της Αντίκυρας απο την Αλουμίνιο ΑΕ (όμιλος Μυτηλιναίου).
Δημιουργία θαλάσσιων καταφυγίων μετά απο ευρεία διαβούλευση και με κοινωνική συναίνεση και δήλωση του Κορινθιακού στον κατάλογο των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών σύμφωνα με την κοινοτική οδηγία 1967/2006. Λήψη αυστηρών μέτρων κατά της υπεραλίευσης (επαγγελματικής και ερασιτεχνικής) και της καταστροφής του βυθού από συρόμενα εργαλεία.
Απαγόρευση της χρησιμοποίησης θαλάσσιου νερού για την ψύξη οιασδήποτε εργοστασιακής εγκατάστασης. Σε αντίθεση με την υπερσυγκέντρωση ενεργειακών εγκαταστάσεων ζητάμε μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας και προώθησης ήπιων μορφών με σεβασμό στο περιβάλλον.
Ολοκλήρωση των έργων αποχέτευσης, βιολογικών καθαρισμών και διαχείρισης απορριμμάτων σε όλες τις κοινότητες ανεξαρτήτως πληθυσμού. Προγράμματα για την πλήρη ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή και τον περιορισμό της χρήσης πλαστικής σακούλας. Oλοκλήρωση χωροταξικών σχεδίων των Δήμων (ΣΧΟΟΑΠ- ΓΠΣ) του Κορινθιακού.
Αγωνιζόμαστε να σεβαστούν το περιβάλλον και τις ανάγκες μας.
Αγωνιζόμαστε για να γίνει ο Κορινθιακός, προστατευόμενη θάλασσα ζωής, επικοινωνίας και πολιτισμού.


Δέσποινα Σπανούδη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου