Δελτίο τύπου
“Όχι στον αφανισμό της Μεσοχώρας – όχι στην εκτροπή του Αχελώου”
Συνέντευξη τύπου παραχώρησαν, την Τετάρτη 17/2/2010, εκπρόσωποι φορέων και κινήσεων πολιτών, οι οποίοι δραστηριοποιούνται ενεργά γύρω από τα ζητήματα της εκτροπής του Αχελώου και της κατασκευής του φράγματος της Μεσοχώρας, του πρώτου από τα έργα κεφαλής της εκτροπής. Αντικείμενο της συνέντευξης ήταν η συνεχιζόμενη προσπάθεια για την ολοκλήρωση των διαδικασιών κατασκευής και λειτουργίας του φράγματος της Μεσοχώρας και η απαίτηση για την άμεση διακοπή της και την οριστική ακύρωση του συγκεκριμένου έργου. Η απαίτηση αυτή έχει εκφραστεί και μέσω της δικαστικής οδού, με την κατάθεση προσφυγής στο ΣτΕ, για την ακύρωση του ν. 3734/2009, με τον οποίο ρυθμίζονται τα της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης όλης της Μεσοχώρας (το μεγαλύτερο μέρος της οποίας προβλέπεται να κατακλυσθεί). Η συζήτηση της προσφυγής, μετά από δύο αναβολές, έχει προσδιοριστεί για τις 15/3/2010. Η θέση για την οριστική ακύρωση του έργου είναι ανεξάρτητη από τον τρόπο με τον οποίο προβλέπεται να συντελεσθεί η απαλλοτρίωση. Παρ’ όλα αυτά, αξίζει να σημειωθεί η πλήρης αναξιοπιστία και της ΔΕΗ, αλλά και της επίσημης πολιτείας, στον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν τους κατοίκους της Μεσοχώρας, για πάνω από δύο δεκαετίες.
Η πρωτοβουλία αυτή συνέπεσε με την απόφαση του ΣτΕ για την αναστολή των εργασιών στα έργα της εκτροπής του Αχελώου, μετά από σχετική αίτηση, που ακολούθησε την αποστολή προδικαστικών ερωτημάτων προς το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η απόφαση αυτή δημιουργεί ένα εντελώς νέο σκηνικό, αφού η όλη εξέλιξη είναι απόρροια άλλης προσφυγής προς το ΣτΕ, η οποία αφορά αίτηση ακύρωσης του ν. 3481/2006, με τον οποίο επιβλήθηκαν, από τα πάνω, οι περιβαλλοντικοί όροι του συνόλου των έργων της εκτροπής του Αχελώου.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, ο κ. Γ. Χονδρός, μιλώντας εκ μέρους της ΜΚΟ για το περιβάλλον και τον πολιτισμό “Αχελώου ρους”, παρουσίασε το ιστορικό της υπόθεσης, εξηγώντας ότι η κατασκευή του φράγματος της Μεσοχώρας είναι αναπόσπαστο τμήμα του έργου της εκτροπής του Αχελώου και η πιθανή ολοκλήρωσή του θα λειτουργήσει σαν προπομπός και των υπόλοιπων έργων της εκτροπής. Επανέλαβε τα βασικά περιβαλλοντικά, κοινωνικά, πολιτικά, νομικά και ενεργειακά επιχειρήματα που τεκμηριώνουν την οριστική εγκατάλειψη της ιδέας της εκτροπής του Αχελώου και της κατασκευής του φράγματος της Μεσοχώρας. Υπογράμμισε, τέλος, τη σταδιακή εγκατάλειψη της λογικής ότι τα μεγάλα φράγματα αποτελούν μέρος της “πράσινης” ενέργειας και καυτηρίασε τη βιασύνη του ΥΠΕΚΑ να ενθαρρύνει την ολοκλήρωση του έργου, ενώ το ίδιο έχει εξαγγείλει την εκπόνηση των σχεδίων διαχείρισης των νερών, που συμπεριλαμβάνουν την εξέταση της δυνατότητας χρήσης τους για ενεργειακούς σκοπούς.
Η κ. Νίκη Οικονόμου, εκ μέρους του Συλλόγου κατακλυζομένων Μεσοχώρας, μετέφερε την πολυετή εμπειρία της αντίστασης των Μεσοχωριτών στην προσπάθεια επιβολής ενός έργου, που θα σημάνει τον αφανισμό της Μεσοχώρας και τη διάρρηξη του κοινωνικού ιστού μιας ευρύτερης ορεινής περιοχής. Καυτηρίασε τις προσπάθειες διαίρεσης και εκμαυλισμού των συνειδήσεων, που επιχειρήθηκαν και μέσω του ειδικού νόμου για τις απαλλοτριώσεις της Μεσοχώρας, αλλά και τις διώξεις που επιστρατεύονται για την κάμψη του ηθικού των κατοίκων. Έκανε, τέλος, λόγο για την απόφαση και το χρέος των Μεσοχωριτών να συνεχίσουν τον αγώνα τους, μέχρι την τελική δικαίωση.
Ο κ. Ν. Ιωάννου, εκ μέρους της Πανελλαδικής κίνησης ενάντια στην εκτροπή του Αχελώου, επικεντρώθηκε στο επιχείρημα της ενεργειακής αυτονομίας του φράγματος της Μεσοχώρας, εξηγώντας ότι το συγκεκριμένο έργο υπήρξε πάντα μέρος της εκτροπής και έργο κεφαλής, επισήμανε τη μικρή συμβολή του στο ενεργειακό ισοζύγιο και την απουσία ξεχωριστής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων σαν ενεργειακού έργου. Υπογράμμισε το γεγονός ότι ο μέχρι τώρα χειρισμός του θέματος της εκτροπής επιβεβαιώνει τα πολιτικά κίνητρα των υποστηρικτών της, καθώς τη χρησιμοποιούν για καθαρά ψηφοθηρικούς λόγους, εμποδίζοντας κάθε ουσιαστική συζήτηση και πρωτοβουλία για την ορθολογική χρήση και αξιοποίηση των νερών της Θεσσαλίας και τον αναπροσανατολισμό των αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Μίλησε, τέλος, για το ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων των κινήσεων πολιτών, στην κατεύθυνση της αποτροπής του φαραωνικού έργου της εκτροπής.
Οι διοργανωτές προανήγγειλαν την πραγματοποίηση διαδήλωσης στην Αθήνα, την Πέμπτη 11 Μαρτίου 2010, με πανελλαδικό χαρακτήρα, λίγες μέρες πριν από την εκδίκαση στο ΣτΕ (15/3) της νομιμότητας του ν. 3734/2009, για την απαλλοτρίωση της Μεσοχώρας.
Την συμπαράστασή τους εξέφρασαν, με την παρουσία τους:
· Εκπρόσωποι περιβαλλοντικών οργανώσεων και κινήσεων πολιτών (Φίλοι της φύσης, ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙΣ. Χαϊδαρίου, Συμπαράταξη Βοιωτών για το περιβάλλον, Πολίτες της Φωκίδας για το περιβάλλον και τον πολιτισμό, καθώς και πολλοί Μεσοχωρίτες)
· Εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑ (οι βουλευτές κ. Ηρώ Διώτη, κ. Θοδ. Δρίτσας, κ. Βασ. Μουλόπουλος και ο κ. Χ. Κωνσταντάτος)
· Εκπρόσωπος των Οικολόγων – Πράσινων (ο κ. Γ. Παπαδάκης)
Αθήνα, 17/2/2010
ΜΚΟ για το περιβάλλον και τον πολιτισμό “Αχελώου ρους”
Πανελλαδική κίνηση ενάντια στην εκτροπή του Αχελώου
Σύλλογος κατακλυζομένων Μεσοχώρας
Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2010
Τρίτη 16 Φεβρουαρίου 2010
Συνέντευξη του Γιάννη Αγιάννη στον Ένα Κανένα
Ε.Κ. Κύριε Αγιάννη, ας πάμε κατευθείαν στην ουσία. Πώς είναι δυνατόν άνθρωποι που έχουν περιβαλλοντικές ευαισθησίες, να προβάλλουν τόσες αντιρρήσεις στην εγκατάσταση αιολικών πάρκων και υδροηλεκτρικών εργοστασίων;
Γ.Α. Για να σας απαντήσω κύριε Κανένα, χρειάζεται ολόκληρη κουβέντα. Εν ολίγοις όμως, μπορώ να σας πω ότι η εγκατάσταση των έργων ΑΠΕ ιδιαίτερα στην Ελλάδα αλλά όχι μόνο, με τον τρόπο που προωθείται, αποτελεί μια περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική τραγωδία, που πολλοί καταλαβαίνουν, αλλά λίγοι κουβεντιάζουν γι’ αυτή. Είναι κάτι ανάλογο με το «Ισπανικό Μοντέλο» στον τουρισμό, και φέρνει προς αυτό που έγινε με τις πρώτες ανεμογεννήτριες της Δανίας. Πέφτουν τα μεγαλοσυμφέροντα, κάνουν φαραωνικά έργα αδιαφορώντας ουσιαστικά για το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος, και κονομάνε αστρονομικά ποσά για 20-25 χρόνια. Και τώρα κοιτάν οι Ισπανοί να γκρεμίσουν τα τσιμεντένια μεγαθήρια που φτιάξαν πάνω στο κύμα, και οι Δανοί επιδοτούν την αποσυναρμολόγηση και μετεγκατάσταση ανεμογεννητριών που μπήκαν σε λάθος τοποθεσίες, ενοχλούσαν κοινότητες, προκαλούσαν αντιδράσεις τέλος πάντων. Ο κούκος αηδόνι και το μάρμαρο μαντέψτε ποιος το πληρώνει. Τα έργα ΑΠΕ πρέπει να γίνονται έτσι ώστε ο κόσμος να τα θέλει κι όχι ν’ αντιδρά, κι αφού εν τέλει εμείς τα πληρώνουμε και χρυσά μάλιστα, να γίνονται για το καλό όλης της κοινωνίας. Κι όχι μόνο για τις τσέπες ορισμένων.
Ε.Κ. Μας τα ‘πατε μαζεμένα κύριε Αγιάννη, ας τα πάρουμε ένα-ένα. Κατ’ αρχήν συμφωνείτε ότι ο άνθρωπος φταίει για την κλιματική αλλαγή, και ότι οφείλουμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό γρήγορα;
Γ.Α. Φυσικά και συμφωνώ. Αλλά τέτοιου είδους γιγαντιαίες τσαπατσουλοδουλειές όπως η εγκατάσταση έργων ΑΠΕ στην Ελλάδα, πέρα από την τεράστια περιβαλλοντική ζημιά που προκαλούν, δεσμεύουν και κοινωνικούς ουσιαστικά πόρους που θα μπορούσαν να επενδυθούν πολύ σοφότερα, με πολλαπλά και διαχεόμενα σ’ όλο τον κόσμο οφέλη.
Ε.Κ. Και πάλι θέσατε πολλά ζητήματα μαζί. Πείτε μας πρώτα γιατί αποκαλείτε τα έργα ΑΠΕ «γιγαντιαίες τσαπατσουλοδουλείες»;
Γ.Α. Σας ζητώ συγγνώμη κύριε Κανένα μου, αλλά έτσι όπως έχουμε διαμορφώσει τον κόσμο μας, το Περιβάλλον, η Κοινωνία και η Οικονομία αλληλοεπηρεάζονται τόσο, που αποτελούν ουσιαστικά ένα σύστημα με πάρα πολλές παραμέτρους. Αναγκαστικά κάποιες απαντήσεις στις ερωτήσεις σας θα είναι σύνθετες και κάπως μακροσκελείς.
«Γιγαντιαίες τσαπατσουλοδουλειές» λοιπόν: Οι μεγάλες ανεμογεννήτριες - που δεν έχουν σημαντικές διαφορές στις διαστάσεις από τις μικρότερες - προσεγγίζουν τα 150 μέτρα ύψος, και το πτερύγιό τους είναι αδιαίρετο και έχει μήκος 45 μέτρα. Για να αποκτήσετε καλύτερη αντίληψη των μεγεθών συγκρίνετέ τα με μια πολυκατοικία: Κάθε όροφος έχει ύψος περίπου 3,5 μέτρα. Το συνολικό ύψος μιας ανεμογεννήτριας λοιπόν μπορεί να συγκριθεί με το ύψος μιας πολυκατοικίας 40 ορόφων, ενώ το ύψος μόνο του πτερυγίου, το οποίο πρέπει να μεταφέρεται ενιαίο, είναι συγκρίσιμο με το ύψος μιας οικοδομής 12 ορόφων. Ένα «Αιολικό Πάρκο» αποτελείται από μια συστοιχία τέτοιων κατασκευών, και συνοδεύεται από έργα όπως κάποιες δεκάδες πυλώνες υψηλής τάσης και υποσταθμούς ανύψωσης. Επιπλέον όπως καταλαβαίνετε, η μεταφορά τόσο μεγάλων αντικειμένων όσο το πτερύγιο των ανεμογεννητριών, απαιτεί τη διάνοιξη τεράστιων δρόμων σε δύσκολο ανάγλυφο. Πίσω από την εγκατάσταση ενός «Αιολικού Πάρκου» σε μια ορεινή ράχη της Ελλάδας, κρύβεται η εγκατάσταση μιας συστοιχίας θηριωδών ανεμοηλεκτρικών εργοστασίων και η εκτεταμένη ανεπανόρθωτη αλλοίωση του ορεινού παραδοσιακού τοπίου! Κι όλ’ αυτά με κόστος δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ!
Όσο για τα υδροηλεκτρικά, εν συντομία γιατί σας κούρασα, η εγκατάστασή τους συνεπάγεται την καταστροφή της κοίτης των ορεινών ρεμάτων σε μήκος συνήθως πολλών χιλιομέτρων.
Ε.Κ. Παρακαλώ, θα ήταν χρήσιμο να μας δώσετε μια εικόνα για τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα. Και κατόπιν να μας εξηγήσετε γιατί χρησιμοποιήσατε τον όρο «τσαπατσουλοδουλειές».
Γ.Α. Καλώς λοιπόν. Για την εκμετάλλευση του ορεινού υδροηλεκτρικού δυναμικού η πρακτική είναι η εξής: Σε ένα σημείο του ορεινού ρέματος δεσμεύεται μια ποσότητα νερού. Το νερό αυτό οδηγείται σ’ ένα άλλο σημείο της κοίτης χαμηλότερα μέσω ενός κατάλληλα τοποθετημένου αγωγού, ώστε να παραχθεί εκεί ηλεκτρική ενέργεια. Αν ως κοινωνία έχουμε την παραμικρή ευαισθησία για τη διατήρηση ουσιαστικά παρθένων, ανέγγιχτων από τον άνθρωπο και εξαιρετικά όμορφων οικοσυστημάτων, όπως είναι τα ελληνικά ορεινά ρέματα, πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα δύο παραμέτρους: Τον τρόπο που θα τοποθετηθεί ο αγωγός προσαγωγής του νερού, και την ποσότητα της φυσικής παροχής του ρέματος που θα ρέει ελεύθερα στη φυσική κοίτη.
Φανταστείτε λοιπόν τι συμβαίνει όταν σε τέτοια οικοσυστήματα στην Ελλάδα, μπουλντόζες μπαίνουν μέσα στην κοίτη, δίπλα στην κοίτη ή όπου βολεύει τέλος πάντων, φτιάχνοντας δρόμους για να περάσουν τα τριαξονικά φορτηγά με τους εξάμετρους σωλήνες του αγωγού, τους γερανούς που θα τους ξεφορτώσουν και τους εκσκαφείς που θα τους παραχώσουν όπου βολεύει περισσότερο! Και το αστείο ποιο είναι; Ο καθένας ξέρει ότι τα ορεινά ρέματα, στην Ελλάδα το καλοκαίρι έχουν ελάχιστο νερό έτσι δεν είναι; Η Ελληνική πολιτεία θεωρεί ότι σε κάθε περίπτωση μόνο το 30% αυτού του ελάχιστου καλοκαιρινού νερού είναι απαραίτητο για την κάλυψη των αναγκών του ρέματος ως οικοσυστήματος. Το υπόλοιπο είναι προς εκμετάλλευση. Αν δηλαδή καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ρέει στη φυσική κοίτη ενός ρέματος ένα μικρό κλάσμα της καλοκαιρινής παροχής του, έχουμε την απαιτούμενη «οικολογική παροχή» και όλα είναι μέλι γάλα! Κι όλ’ αυτά σε οικοσυστήματα που είναι φυσικά προσαρμοσμένα όχι μόνο σε πολύ μεγαλύτερες παροχές νερού, αλλά και σε μεγάλες αυξομοιώσεις της παροχής, ενώ σ’ αυτά διαβιούν και είδη προστατευόμενα από την Ελληνική και Κοινοτική νομοθεσία!
Ε.Κ. Μ’ αφού γίνονται μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων…
Γ.Α. Μωρέ γίνονται αλλά πως γίνονται…. Μπας και ξέρεις ποιος αναθέτει και πληρώνει τις μελέτες αυτές; Οι ίδιοι οι επενδυτές! Έρχονται κάποιοι επενδυτές σ’ εμένα ας πούμε που έχω μελετητικό γραφείο και μου λένε να κάνω την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το τάδε έργο… Με φαντάζεσαι να τους απαντώ ότι το έργο αυτό δεν μπορεί να γίνει γιατί προκαλεί οικολογική καταστροφή ή έστω να τους βάζω προϋποθέσεις που κάνουν την επένδυση λιγότερο προσοδοφόρα; Δε θα σταθώ στην πιάτσα ούτε δευτερόλεπτο… Και στο κάτω-κάτω κι αν γράψω μπαρούφες, κι αν κάνω copy-paste θα πάθω τίποτα; Θα το ελέγξει κανείς;
Ε.Κ. Κι οι υπηρεσίες;
Γ.Α. Οι υπηρεσίες … Οι περισσότερες, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, δεν έχουν ούτε αρκετό ούτε σωστά καταρτισμένο προσωπικό για να επεξεργαστούν βουνά μελετών για ΑΠΕ … Ποιος υπάλληλος πηγαίνει στο βουνό για να διαπιστώσει αν οι μελέτες ευσταθούν; Ποια υπηρεσία είναι σε θέση να ελέγξει αν τα έργα γίνονται σύμφωνα με τη μελέτη; Κι όταν λειτουργήσει το έργο, ας πούμε το υδροηλεκτρικό, υπάρχει κάποιος που να ελέγχει αν λειτουργεί σύμφωνα με τις προδιαγραφές; Κι όταν ακόμη κάποιοι υπάλληλοι προσπαθούν να κάνουν σωστή δουλειά, τρώνε κατακέφαλα από τους πολιτικούς ή καρεκλοκένταυρους προϊσταμένους διότι εμποδίζουν τις «επενδύσεις» και την «ανάπτυξη», βαφτίζονται «καταραμένη γραφειοκρατία», και ή συμμορφώνονται και ξεπετάνε τις μελέτες χωρίς πολλά πολλά, ή αλλάζουν πόστο. Τόσο απλά!
Ε.Κ. Αυτά λοιπόν εννοείτε «τσαπατσουλοδουλειές».
Γ.Α. Αυτά κι άλλα πολλά. Κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα: Το χωροταξικό για τις ΑΠΕ είναι ένα τερατούργημα που δεν λαμβάνει μέριμνα για την προστασία του πολιτισμού και του τοπίου στην Ελληνική ύπαιθρο, υπονομεύει την τουριστική ανάπτυξη ολόκληρων περιοχών, και στη διαμόρφωσή του δεν είχαν συμμετοχή οι τοπικές κοινωνίες. Γίνονται και εγκρίνονται στο πιτς φυτίλι σχέδια διαχείρισης ολόκληρων λεκανών απορροής ποταμών ώστε να μεταφερθεί νερό από τη μια λεκάνη στην άλλη. Τεράστια έργα προωθούνται χωρίς να έχουν προηγηθεί η επιστημονική παρακολούθηση καίριων παραμέτρων των οικοσυστημάτων για ένα ελάχιστο βάθος χρόνου. Και πολλά άλλα φυσικά.
Ε.Κ. Μα κύριε Αγιάννη δε μπορεί η εγκατάσταση έργων ΑΠΕ να είναι συμβατή με την τουριστική ανάπτυξη;
Γ.Α. Έτσι όπως προωθείται στην Ελλάδα όχι. Φαντάζεστε την Τοσκάνη ή τον Μέλανα Δρυμό γεμάτους ανεμογεννήτριες; Εμείς αυτό πάμε να κάνουμε σε ανάλογα Ελληνικά τοπία. Εδώ κουβεντιάζουμε για το αν θα καταντήσουμε τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά σαν σκαντζόχοιρους! Μπείτε στο qualitynet.gr και δείτε πως εξελίχθηκε η κατάσταση στην Δανία. Τώρα τις ξηλώνουν τις ανεμογεννήτριες που ‘βάλαν λάθος. Κι επιπλέον τι μανία είναι αυτή με τις ανεμογεννήτριες και τα υδροηλεκτρικά; Ο ήλιος μας ζεσταίνει, τον ήλιο πρέπει να εκμεταλλευτούμε και στην Ελλάδα έχουμε μπόλικο!
Ε.Κ. Πάντως κύριε Αγιάννη μου με την εγκατάσταση ΑΠΕ όντως δημιουργούνται θέσεις εργασίας και ανάπτυξη.
Γ.Α. Εκτός από την περίοδο που κατασκευάζονται τα έργα αυτά κύριε Κανένα μου πόσες θέσεις εργασίας δημιουργούνται; Δύο για τους φύλακες και από μισή για το συντηρητή και το λογιστή; Οι ανεμογεννήτριες και όλος ο εξοπλισμός στο εξωτερικό γίνονται κι έρχονται εδώ πακέτο! Κι όσο για την ανάπτυξη, που πάει όλη αυτή η ανάπτυξη; Μήπως στις τσέπες ελάχιστων που πετάνε και κάνα κόκαλο στους δικούς τους; Κι υπάρχει πάντα και το παράδειγμα της Ισπανίας. Οι Ισπανοί έχουν ήδη δώσει ένα σκασμό λεφτά για γιγάντια έργα ΑΠΕ κι έχουν 20% ανεργία. Αυτός ο τρόπος «πράσινης ανάπτυξης» πιο πιθανό είναι να αυξήσει την ανεργία παρά να τη μειώσει!
Ε.Κ. Κύριε Αγιάννη πολύ τραγικά μας τα παρουσιάζετε… Μήπως υπερβάλλετε λίγο;
Γ.Α. Σκεφτείτε αυτά που θα σας πω κύριε Κανένα μου κι αποφασίστε εσείς αν υπερβάλλω: Στην Ελλαδίτσα ζούμε όλοι και το ‘χουμε δεί το έργο. Όποτε ανοίγει ένα τσουβάλι με λεφτά όπως οι Ολυμπιακοί, τα μεγάλα έργα, ή τα πακέτα κι οι χοντρές επιδοτήσεις απ’ την Ευρώπη, πέφτουν κατ’ ευθείαν απάνω οι γύπες και τα κοράκια, και μέχρι να καταλάβει ο λαός τι γίνεται, μένουν μόνο τα κόκαλα να γλύψει. Τέτοια πράγματα στην Ελλάδα γίνονται πρωτίστως για να ωφεληθούν οι τσέπες ορισμένων και δευτερευόντως για το κοινό καλό. Γι’ αυτό και μας κοστίζει ο κούκος αηδόνι κάθε φορά! Ε, στην περίπτωση των ΑΠΕ, επειδή όντως η κλιματική αλλαγή συμβαίνει και πρέπει να αντιμετωπιστεί, δεν ανοίγει μόνο ένα τσουβάλι με λεφτά, αλλά το θησαυροφυλάκιο του Σκρούτζ! Για όποιον προλάβει η κονόμα είναι εξασφαλισμένη για πολλά-πολλά χρόνια!
Ε.Κ. Κι αν είναι έτσι γιατί δεν υπάρχει καθολική αντίδραση από την κοινωνία;
Γ.Α. Γιατί η κοινωνία συνήθως δεν έχει ούτε γρήγορη αντίληψη ούτε καλά αντανακλαστικά. Αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά δυσκολεύεται να συγκεκριμενοποιήσει στόχους και να δράσει συντονισμένα. Πάρτε το παράδειγμα (ευρύτερο από μας βέβαια) των βιοκαυσίμων. Για χρόνια οι περιβαλλοντικές οργανώσεις απαιτούσαν την παραγωγή βιοκαυσίμων. Αυτό το εκμεταλλεύτηκαν ορισμένοι και δημιούργησαν μια αγορά βιοκαυσίμων, η οποία όμως και αμφίβολο είναι κατά πόσο συνεισφέρει θετικά στο ισοζύγιο διοξειδίου, και είναι υπεύθυνη για την εκτόξευση της τιμής των τροφίμων, καταδικάζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε μεγαλύτερη πείνα και εξαθλίωση. Η κοινωνία δεν μπορούσε να καταλάβει εξ’ αρχής ότι αν η ανθρώπινη τροφή δεσμευθεί στην παραγωγή ενέργειας θα πεθάνει κόσμος από πείνα; Και όμως δεν αντέδρασε.
Κάτι ανάλογο γίνεται και τώρα κύριε Κανένα μου! Υποψιαζόμαστε ότι αυτό που πάει να γίνει είναι λάθος, αλλά εξ’ αιτίας αμφιβολιών, βαρεμάρας ή αίσθησης αδυναμίας δεν αντιδρούμε! Και μη με ρωτήσετε τι κάνουν οι εφημερίδες οι δημοσιογράφοι και τα ΜΜΕ. Κατασκευαστικές και ΜΜΕ ενώνονται στην κορυφή της πυραμίδας του συστήματος. Δε θα μου φαίνονταν παράξενο οι μεγαλοδημοσιογράφοι με τα μεγάλα πορτοφόλια που κανονίζουν την ενημέρωσή μας να επενδύουν σε ανεμογεννήτριες! Σε κάθε περίπτωση πάντως δε μπορούν να πάνε κόντρα στα αφεντικά τους. Όπως και στη περίπτωση της γρίπης. Τ’ αφεντικά τους είπαν να σπειρουν τον πανικό για να εμβολιαστεί ο κόσμος μαζικά και φέτος και του χρόνου και του παραχρόνου… και να κονομάν οι φαρμακευτικές, τ’ αφεντικά τους λένε και τώρα πώς να πλασάρουν το θέμα ώστε να πληρώσει ό κόσμος για τις ανεμογεννήτριες και τα υδροηλεκτρικά, και να κονομάνε οι κατασκευαστικές για δεκαετίες.
Ε.Κ. Μα κύριε Αγιάννη, εσείς μόνος σας είπατε ότι η κλιματική αλλαγή πρέπει να αντιμετωπιστεί. Μήπως το προωθούμενο μοντέλο είναι όντως ο μόνος τρόπος;
Γ.Α. Το μόνο σίγουρο είναι ότι είναι πολύ καλός τρόπος για να γίνουν οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Όλος ο κόσμος θα πληρώσει την εξωφρενική και εξασφαλισμένη κερδοφορία των αιολικών και των υδροηλεκτρικών, η οποία θα διοχετευτεί σε συγκεκριμένες τσέπες. Κι η Ελληνική πολιτεία επιδοτεί φυσικά γενναιόδωρα τα έργα αυτά με ευρωπαϊκά χρήματα!
Εδώ και κάποια χρόνια κύριε Κανένα, το σύστημα που μας διαφεντεύει, καλλιεργεί το έδαφος ώστε να γεμίσει η πατρίδα μας ανεμογεννήτριες και υδροηλεκτρικά. Και ταυτόχρονα γίνεται συστηματική προσπάθεια να αποκλειστεί η ευρεία κοινωνία από την «πράσινη ανάπτυξη», ή να ξεγελαστεί με κάνα ξεροκόμματο όπως η αλλαγή κλιματιστικών και η αλλαγή κουφωμάτων στα παλιά σπίτια. Νομίζετε ότι είναι τυχαίο το ότι μέχρι πρόσφατα δε μπορούσε κάποιος να έχει φωτοβολταϊκά στο σπίτι του; Και τι πα να πεί ένα φωτοβολταϊκό σύστημα ανά οικοδομή; Πρέπει να μπούν όσα χωράνε και να συνδυαστούν με πράσινες στέγες! Τι πα να πει επιδοτούμε αλλαγή κουφωμάτων και καυστήρων στα σπίτια με άδεια πριν το ’80; Πρέπει να θερμομονωθούν και να αναβαθμιστούν ενεργειακά όλα τα σπίτια, ανάλογα με τις ανάγκες τους, και η επιδότηση που θα λάβουν να αυξάνεται όσο μειώνεται το οικογενειακό εισόδημα!
Ε.Κ. Δηλαδή εσείς πιστεύετε ότι υπάρχει εναλλακτική;
Γ.Α. Είμαι απόλυτα σίγουρος γι’ αυτό. Στην Ελλάδα συμβαίνει απίστευτη σπατάλη ενέργειας και τα κτήριά μας είναι κατ’ εξοχήν υπεύθυνα γι’ αυτή τη σπατάλη. Ως αποτέλεσμα επιβαρύνεται πάρα πολύ ο οικογενειακός προϋπολογισμός. Εκεί πρέπει να εστιάσουμε σε πρώτη φάση και όχι στο να καταστρέψουμε την ελληνική ύπαιθρο! Όλα αυτά τα χρήματα που μας λένε ότι είναι διαθέσιμα για «πράσινες επενδύσεις» να κατευθυνθούν στις πόλεις, ώστε να δουλέψει κι ο κόσμος. Αντί να δίνουμε τα βουνά και τα ρέματα της πατρίδας μας βορά στα κερδοσκοπικά κεφάλαια, να τους παραχωρήσουμε τις στέγες και τις προσόψεις των δημοσίων κτηρίων ώστε να τοποθετηθούν φωτοβολταϊκα και να πρασινίσουν οι στέγες! Τα σπίτια μας πρέπει να θερμομονωθούν οι ταράτσες μας να πρασινίσουν και να γεμίσουν φωτοβολταϊκα, και οι λέβητες να αλλαχθούν. Και φυσικά η πηγή ενέργειας που χρησιμοποιούμε για θέρμανση δεν μπορεί να είναι για πολύ ακόμα το πετρέλαιο. Στη Δανία εδώ και χρόνια χρησιμοποιείται η βιομάζα για τη θέρμανση των κτηρίων.
Ε.Κ. Μα πριν από λίγο αναφερθήκατε αρνητικά στην παραγωγή βιοκαυσίμων…
Γ.Α. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Εγώ δε μιλώ για μετατροπή της ανθρώπινης τροφής σε καύσιμο. Η βιομάζα μπορεί να παραχθεί από ενεργειακά φυτά στη θέση του καπνού και του βαμβακιού. Τα ενεργειακά φυτά μετατρέπονται σε μικρά τουβλάκια, τις πελλέτες, και τροφοδοτούν καυστήρες βιομάζας. Κι αν βάλουμε τη βιομάζα στο ενεργειακό μίγμα μας θα λυθούν και πολλά προβλήματα των αγροτών. Το μόνο μειονέκτημα της καλλιέργειας ενεργειακών φυτών είναι ότι χρειάζονται λιγότερο νερό και λιγότερα χημικά. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό; Υπονομεύεται η εκτροπή του Αχελώου και η κερδοφορία των εταιριών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων! Εκτός από τους μεγαλοκατασκευαστές και τους έμπορους αγροχημικών, όλοι οι υπόλοιποι μόνο όφελος μπορούμε να έχουμε από την καλλιέργεια βιομάζας. Είναι πολύ φθηνότερη ανά θερμίδα σε σχέση με το πετρέλαιο, στο ισοζύγιο του διοξειδίου αποτελεί παθητικό, και προσφέρει φως στο τούνελ για τον αγροτικό κόσμο της πατρίδας μας.
Ε.Κ. Δηλαδή προτείνετε θερμομόνωση, φωτοβολταϊκα και πράσινες στέγες στις πόλεις, και θέρμανση των κτηρίων με βιομάζα;
Α.Γ. Ακριβώς. Η ευθύνη για την κλιματική αλλαγή και το όφελος από την ανάσχεσή της πρέπει να καταμεριστεί σ’ όλη την κοινωνία. Είναι μεγάλη ευκαιρία να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής μας και να έχουμε συλλογικό οικονομικό όφελος. Φαντάζεστε πόσες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν έτσι, και τι ανακούφιση θα είναι για όλους μας αν περιορίσουμε το κόστος της θέρμανσής μας; Κι αφού οι Δανοί το κάναν γιατί εμείς δεν μπορούμε;
Ε.Κ. Κι όσο αφορά τα αιολικά και τα υδροηλεκτρικά; Τα απορρίπτετε εντελώς;
Γ.Α. Σίγουρα αντιδρώ σ’ αυτή την πρεμούρα να εγκαταστήσουμε παντού αιολικά και υδροηλεκτρικά, τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι έτσι όπως τα κάνουμε βλάπτουν και δεν ωφελούν. Και είναι απαράδεκτο να υπονομεύουμε την τουριστική ανάπτυξη ολόκληρων περιοχών, καταστρέφοντας το παραδοσιακό μας τοπίο, τον πολιτισμό μας ουσιαστικά, την παρακαταθήκη μας για ένα καλύτερο αύριο! Να ασχοληθούμε με τις πόλεις μας και τα εργοστάσιά μας και ν’ αφήσουμε ήσυχα τα ρέματα και τα βουνά μας! Τα υδροηλεκτρικά έτσι όπως γίνονται δεν έχουν καμία θέση σε παρθένα και πανέμορφα οικοσυστήματα. Και οι ανεμογεννήτριες θα ‘πρεπε να μπαίνουν μόνο σε βιομηχανικές περιοχές! Κι όποιος θέλει στην ελληνική ύπαιθρο ανεμογεννήτρια μεγαλύτερη απ’ αυτή που εξυπηρετεί ένα μικρό οικισμό, να τη βάλει στη γνωστή οπή του σώματός του! Επιτέλους, είμαστε αντιμέτωποι με περιβαλλοντική κοινωνική και οικονομική κρίση! Αυτό τον πακτωλό χρημάτων που θα αναγκαστούμε να πληρώσουμε ας τον επενδύσουμε σοφά για το καλό όλων σε βάθος χρόνου!
Ε.Κ. Μάλιστα… Κύριε Αγιάννη ευχαριστώ για το χρόνο σας. Οι απόψεις σας είναι αν μη τι άλλο ενδιαφέρουσες.
Γ.Α. Εγώ σας ευχαριστώ κύριε Κανένα. Στη διάθεσή σας όποτε το επιθυμείτε.
Aπό την εφημερίδα: ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ
Γ.Α. Για να σας απαντήσω κύριε Κανένα, χρειάζεται ολόκληρη κουβέντα. Εν ολίγοις όμως, μπορώ να σας πω ότι η εγκατάσταση των έργων ΑΠΕ ιδιαίτερα στην Ελλάδα αλλά όχι μόνο, με τον τρόπο που προωθείται, αποτελεί μια περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική τραγωδία, που πολλοί καταλαβαίνουν, αλλά λίγοι κουβεντιάζουν γι’ αυτή. Είναι κάτι ανάλογο με το «Ισπανικό Μοντέλο» στον τουρισμό, και φέρνει προς αυτό που έγινε με τις πρώτες ανεμογεννήτριες της Δανίας. Πέφτουν τα μεγαλοσυμφέροντα, κάνουν φαραωνικά έργα αδιαφορώντας ουσιαστικά για το περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος, και κονομάνε αστρονομικά ποσά για 20-25 χρόνια. Και τώρα κοιτάν οι Ισπανοί να γκρεμίσουν τα τσιμεντένια μεγαθήρια που φτιάξαν πάνω στο κύμα, και οι Δανοί επιδοτούν την αποσυναρμολόγηση και μετεγκατάσταση ανεμογεννητριών που μπήκαν σε λάθος τοποθεσίες, ενοχλούσαν κοινότητες, προκαλούσαν αντιδράσεις τέλος πάντων. Ο κούκος αηδόνι και το μάρμαρο μαντέψτε ποιος το πληρώνει. Τα έργα ΑΠΕ πρέπει να γίνονται έτσι ώστε ο κόσμος να τα θέλει κι όχι ν’ αντιδρά, κι αφού εν τέλει εμείς τα πληρώνουμε και χρυσά μάλιστα, να γίνονται για το καλό όλης της κοινωνίας. Κι όχι μόνο για τις τσέπες ορισμένων.
Ε.Κ. Μας τα ‘πατε μαζεμένα κύριε Αγιάννη, ας τα πάρουμε ένα-ένα. Κατ’ αρχήν συμφωνείτε ότι ο άνθρωπος φταίει για την κλιματική αλλαγή, και ότι οφείλουμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό γρήγορα;
Γ.Α. Φυσικά και συμφωνώ. Αλλά τέτοιου είδους γιγαντιαίες τσαπατσουλοδουλειές όπως η εγκατάσταση έργων ΑΠΕ στην Ελλάδα, πέρα από την τεράστια περιβαλλοντική ζημιά που προκαλούν, δεσμεύουν και κοινωνικούς ουσιαστικά πόρους που θα μπορούσαν να επενδυθούν πολύ σοφότερα, με πολλαπλά και διαχεόμενα σ’ όλο τον κόσμο οφέλη.
Ε.Κ. Και πάλι θέσατε πολλά ζητήματα μαζί. Πείτε μας πρώτα γιατί αποκαλείτε τα έργα ΑΠΕ «γιγαντιαίες τσαπατσουλοδουλείες»;
Γ.Α. Σας ζητώ συγγνώμη κύριε Κανένα μου, αλλά έτσι όπως έχουμε διαμορφώσει τον κόσμο μας, το Περιβάλλον, η Κοινωνία και η Οικονομία αλληλοεπηρεάζονται τόσο, που αποτελούν ουσιαστικά ένα σύστημα με πάρα πολλές παραμέτρους. Αναγκαστικά κάποιες απαντήσεις στις ερωτήσεις σας θα είναι σύνθετες και κάπως μακροσκελείς.
«Γιγαντιαίες τσαπατσουλοδουλειές» λοιπόν: Οι μεγάλες ανεμογεννήτριες - που δεν έχουν σημαντικές διαφορές στις διαστάσεις από τις μικρότερες - προσεγγίζουν τα 150 μέτρα ύψος, και το πτερύγιό τους είναι αδιαίρετο και έχει μήκος 45 μέτρα. Για να αποκτήσετε καλύτερη αντίληψη των μεγεθών συγκρίνετέ τα με μια πολυκατοικία: Κάθε όροφος έχει ύψος περίπου 3,5 μέτρα. Το συνολικό ύψος μιας ανεμογεννήτριας λοιπόν μπορεί να συγκριθεί με το ύψος μιας πολυκατοικίας 40 ορόφων, ενώ το ύψος μόνο του πτερυγίου, το οποίο πρέπει να μεταφέρεται ενιαίο, είναι συγκρίσιμο με το ύψος μιας οικοδομής 12 ορόφων. Ένα «Αιολικό Πάρκο» αποτελείται από μια συστοιχία τέτοιων κατασκευών, και συνοδεύεται από έργα όπως κάποιες δεκάδες πυλώνες υψηλής τάσης και υποσταθμούς ανύψωσης. Επιπλέον όπως καταλαβαίνετε, η μεταφορά τόσο μεγάλων αντικειμένων όσο το πτερύγιο των ανεμογεννητριών, απαιτεί τη διάνοιξη τεράστιων δρόμων σε δύσκολο ανάγλυφο. Πίσω από την εγκατάσταση ενός «Αιολικού Πάρκου» σε μια ορεινή ράχη της Ελλάδας, κρύβεται η εγκατάσταση μιας συστοιχίας θηριωδών ανεμοηλεκτρικών εργοστασίων και η εκτεταμένη ανεπανόρθωτη αλλοίωση του ορεινού παραδοσιακού τοπίου! Κι όλ’ αυτά με κόστος δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ!
Όσο για τα υδροηλεκτρικά, εν συντομία γιατί σας κούρασα, η εγκατάστασή τους συνεπάγεται την καταστροφή της κοίτης των ορεινών ρεμάτων σε μήκος συνήθως πολλών χιλιομέτρων.
Ε.Κ. Παρακαλώ, θα ήταν χρήσιμο να μας δώσετε μια εικόνα για τα μικρά υδροηλεκτρικά έργα. Και κατόπιν να μας εξηγήσετε γιατί χρησιμοποιήσατε τον όρο «τσαπατσουλοδουλειές».
Γ.Α. Καλώς λοιπόν. Για την εκμετάλλευση του ορεινού υδροηλεκτρικού δυναμικού η πρακτική είναι η εξής: Σε ένα σημείο του ορεινού ρέματος δεσμεύεται μια ποσότητα νερού. Το νερό αυτό οδηγείται σ’ ένα άλλο σημείο της κοίτης χαμηλότερα μέσω ενός κατάλληλα τοποθετημένου αγωγού, ώστε να παραχθεί εκεί ηλεκτρική ενέργεια. Αν ως κοινωνία έχουμε την παραμικρή ευαισθησία για τη διατήρηση ουσιαστικά παρθένων, ανέγγιχτων από τον άνθρωπο και εξαιρετικά όμορφων οικοσυστημάτων, όπως είναι τα ελληνικά ορεινά ρέματα, πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα δύο παραμέτρους: Τον τρόπο που θα τοποθετηθεί ο αγωγός προσαγωγής του νερού, και την ποσότητα της φυσικής παροχής του ρέματος που θα ρέει ελεύθερα στη φυσική κοίτη.
Φανταστείτε λοιπόν τι συμβαίνει όταν σε τέτοια οικοσυστήματα στην Ελλάδα, μπουλντόζες μπαίνουν μέσα στην κοίτη, δίπλα στην κοίτη ή όπου βολεύει τέλος πάντων, φτιάχνοντας δρόμους για να περάσουν τα τριαξονικά φορτηγά με τους εξάμετρους σωλήνες του αγωγού, τους γερανούς που θα τους ξεφορτώσουν και τους εκσκαφείς που θα τους παραχώσουν όπου βολεύει περισσότερο! Και το αστείο ποιο είναι; Ο καθένας ξέρει ότι τα ορεινά ρέματα, στην Ελλάδα το καλοκαίρι έχουν ελάχιστο νερό έτσι δεν είναι; Η Ελληνική πολιτεία θεωρεί ότι σε κάθε περίπτωση μόνο το 30% αυτού του ελάχιστου καλοκαιρινού νερού είναι απαραίτητο για την κάλυψη των αναγκών του ρέματος ως οικοσυστήματος. Το υπόλοιπο είναι προς εκμετάλλευση. Αν δηλαδή καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ρέει στη φυσική κοίτη ενός ρέματος ένα μικρό κλάσμα της καλοκαιρινής παροχής του, έχουμε την απαιτούμενη «οικολογική παροχή» και όλα είναι μέλι γάλα! Κι όλ’ αυτά σε οικοσυστήματα που είναι φυσικά προσαρμοσμένα όχι μόνο σε πολύ μεγαλύτερες παροχές νερού, αλλά και σε μεγάλες αυξομοιώσεις της παροχής, ενώ σ’ αυτά διαβιούν και είδη προστατευόμενα από την Ελληνική και Κοινοτική νομοθεσία!
Ε.Κ. Μ’ αφού γίνονται μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων…
Γ.Α. Μωρέ γίνονται αλλά πως γίνονται…. Μπας και ξέρεις ποιος αναθέτει και πληρώνει τις μελέτες αυτές; Οι ίδιοι οι επενδυτές! Έρχονται κάποιοι επενδυτές σ’ εμένα ας πούμε που έχω μελετητικό γραφείο και μου λένε να κάνω την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το τάδε έργο… Με φαντάζεσαι να τους απαντώ ότι το έργο αυτό δεν μπορεί να γίνει γιατί προκαλεί οικολογική καταστροφή ή έστω να τους βάζω προϋποθέσεις που κάνουν την επένδυση λιγότερο προσοδοφόρα; Δε θα σταθώ στην πιάτσα ούτε δευτερόλεπτο… Και στο κάτω-κάτω κι αν γράψω μπαρούφες, κι αν κάνω copy-paste θα πάθω τίποτα; Θα το ελέγξει κανείς;
Ε.Κ. Κι οι υπηρεσίες;
Γ.Α. Οι υπηρεσίες … Οι περισσότερες, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, δεν έχουν ούτε αρκετό ούτε σωστά καταρτισμένο προσωπικό για να επεξεργαστούν βουνά μελετών για ΑΠΕ … Ποιος υπάλληλος πηγαίνει στο βουνό για να διαπιστώσει αν οι μελέτες ευσταθούν; Ποια υπηρεσία είναι σε θέση να ελέγξει αν τα έργα γίνονται σύμφωνα με τη μελέτη; Κι όταν λειτουργήσει το έργο, ας πούμε το υδροηλεκτρικό, υπάρχει κάποιος που να ελέγχει αν λειτουργεί σύμφωνα με τις προδιαγραφές; Κι όταν ακόμη κάποιοι υπάλληλοι προσπαθούν να κάνουν σωστή δουλειά, τρώνε κατακέφαλα από τους πολιτικούς ή καρεκλοκένταυρους προϊσταμένους διότι εμποδίζουν τις «επενδύσεις» και την «ανάπτυξη», βαφτίζονται «καταραμένη γραφειοκρατία», και ή συμμορφώνονται και ξεπετάνε τις μελέτες χωρίς πολλά πολλά, ή αλλάζουν πόστο. Τόσο απλά!
Ε.Κ. Αυτά λοιπόν εννοείτε «τσαπατσουλοδουλειές».
Γ.Α. Αυτά κι άλλα πολλά. Κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα: Το χωροταξικό για τις ΑΠΕ είναι ένα τερατούργημα που δεν λαμβάνει μέριμνα για την προστασία του πολιτισμού και του τοπίου στην Ελληνική ύπαιθρο, υπονομεύει την τουριστική ανάπτυξη ολόκληρων περιοχών, και στη διαμόρφωσή του δεν είχαν συμμετοχή οι τοπικές κοινωνίες. Γίνονται και εγκρίνονται στο πιτς φυτίλι σχέδια διαχείρισης ολόκληρων λεκανών απορροής ποταμών ώστε να μεταφερθεί νερό από τη μια λεκάνη στην άλλη. Τεράστια έργα προωθούνται χωρίς να έχουν προηγηθεί η επιστημονική παρακολούθηση καίριων παραμέτρων των οικοσυστημάτων για ένα ελάχιστο βάθος χρόνου. Και πολλά άλλα φυσικά.
Ε.Κ. Μα κύριε Αγιάννη δε μπορεί η εγκατάσταση έργων ΑΠΕ να είναι συμβατή με την τουριστική ανάπτυξη;
Γ.Α. Έτσι όπως προωθείται στην Ελλάδα όχι. Φαντάζεστε την Τοσκάνη ή τον Μέλανα Δρυμό γεμάτους ανεμογεννήτριες; Εμείς αυτό πάμε να κάνουμε σε ανάλογα Ελληνικά τοπία. Εδώ κουβεντιάζουμε για το αν θα καταντήσουμε τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά σαν σκαντζόχοιρους! Μπείτε στο qualitynet.gr και δείτε πως εξελίχθηκε η κατάσταση στην Δανία. Τώρα τις ξηλώνουν τις ανεμογεννήτριες που ‘βάλαν λάθος. Κι επιπλέον τι μανία είναι αυτή με τις ανεμογεννήτριες και τα υδροηλεκτρικά; Ο ήλιος μας ζεσταίνει, τον ήλιο πρέπει να εκμεταλλευτούμε και στην Ελλάδα έχουμε μπόλικο!
Ε.Κ. Πάντως κύριε Αγιάννη μου με την εγκατάσταση ΑΠΕ όντως δημιουργούνται θέσεις εργασίας και ανάπτυξη.
Γ.Α. Εκτός από την περίοδο που κατασκευάζονται τα έργα αυτά κύριε Κανένα μου πόσες θέσεις εργασίας δημιουργούνται; Δύο για τους φύλακες και από μισή για το συντηρητή και το λογιστή; Οι ανεμογεννήτριες και όλος ο εξοπλισμός στο εξωτερικό γίνονται κι έρχονται εδώ πακέτο! Κι όσο για την ανάπτυξη, που πάει όλη αυτή η ανάπτυξη; Μήπως στις τσέπες ελάχιστων που πετάνε και κάνα κόκαλο στους δικούς τους; Κι υπάρχει πάντα και το παράδειγμα της Ισπανίας. Οι Ισπανοί έχουν ήδη δώσει ένα σκασμό λεφτά για γιγάντια έργα ΑΠΕ κι έχουν 20% ανεργία. Αυτός ο τρόπος «πράσινης ανάπτυξης» πιο πιθανό είναι να αυξήσει την ανεργία παρά να τη μειώσει!
Ε.Κ. Κύριε Αγιάννη πολύ τραγικά μας τα παρουσιάζετε… Μήπως υπερβάλλετε λίγο;
Γ.Α. Σκεφτείτε αυτά που θα σας πω κύριε Κανένα μου κι αποφασίστε εσείς αν υπερβάλλω: Στην Ελλαδίτσα ζούμε όλοι και το ‘χουμε δεί το έργο. Όποτε ανοίγει ένα τσουβάλι με λεφτά όπως οι Ολυμπιακοί, τα μεγάλα έργα, ή τα πακέτα κι οι χοντρές επιδοτήσεις απ’ την Ευρώπη, πέφτουν κατ’ ευθείαν απάνω οι γύπες και τα κοράκια, και μέχρι να καταλάβει ο λαός τι γίνεται, μένουν μόνο τα κόκαλα να γλύψει. Τέτοια πράγματα στην Ελλάδα γίνονται πρωτίστως για να ωφεληθούν οι τσέπες ορισμένων και δευτερευόντως για το κοινό καλό. Γι’ αυτό και μας κοστίζει ο κούκος αηδόνι κάθε φορά! Ε, στην περίπτωση των ΑΠΕ, επειδή όντως η κλιματική αλλαγή συμβαίνει και πρέπει να αντιμετωπιστεί, δεν ανοίγει μόνο ένα τσουβάλι με λεφτά, αλλά το θησαυροφυλάκιο του Σκρούτζ! Για όποιον προλάβει η κονόμα είναι εξασφαλισμένη για πολλά-πολλά χρόνια!
Ε.Κ. Κι αν είναι έτσι γιατί δεν υπάρχει καθολική αντίδραση από την κοινωνία;
Γ.Α. Γιατί η κοινωνία συνήθως δεν έχει ούτε γρήγορη αντίληψη ούτε καλά αντανακλαστικά. Αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά δυσκολεύεται να συγκεκριμενοποιήσει στόχους και να δράσει συντονισμένα. Πάρτε το παράδειγμα (ευρύτερο από μας βέβαια) των βιοκαυσίμων. Για χρόνια οι περιβαλλοντικές οργανώσεις απαιτούσαν την παραγωγή βιοκαυσίμων. Αυτό το εκμεταλλεύτηκαν ορισμένοι και δημιούργησαν μια αγορά βιοκαυσίμων, η οποία όμως και αμφίβολο είναι κατά πόσο συνεισφέρει θετικά στο ισοζύγιο διοξειδίου, και είναι υπεύθυνη για την εκτόξευση της τιμής των τροφίμων, καταδικάζοντας εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε μεγαλύτερη πείνα και εξαθλίωση. Η κοινωνία δεν μπορούσε να καταλάβει εξ’ αρχής ότι αν η ανθρώπινη τροφή δεσμευθεί στην παραγωγή ενέργειας θα πεθάνει κόσμος από πείνα; Και όμως δεν αντέδρασε.
Κάτι ανάλογο γίνεται και τώρα κύριε Κανένα μου! Υποψιαζόμαστε ότι αυτό που πάει να γίνει είναι λάθος, αλλά εξ’ αιτίας αμφιβολιών, βαρεμάρας ή αίσθησης αδυναμίας δεν αντιδρούμε! Και μη με ρωτήσετε τι κάνουν οι εφημερίδες οι δημοσιογράφοι και τα ΜΜΕ. Κατασκευαστικές και ΜΜΕ ενώνονται στην κορυφή της πυραμίδας του συστήματος. Δε θα μου φαίνονταν παράξενο οι μεγαλοδημοσιογράφοι με τα μεγάλα πορτοφόλια που κανονίζουν την ενημέρωσή μας να επενδύουν σε ανεμογεννήτριες! Σε κάθε περίπτωση πάντως δε μπορούν να πάνε κόντρα στα αφεντικά τους. Όπως και στη περίπτωση της γρίπης. Τ’ αφεντικά τους είπαν να σπειρουν τον πανικό για να εμβολιαστεί ο κόσμος μαζικά και φέτος και του χρόνου και του παραχρόνου… και να κονομάν οι φαρμακευτικές, τ’ αφεντικά τους λένε και τώρα πώς να πλασάρουν το θέμα ώστε να πληρώσει ό κόσμος για τις ανεμογεννήτριες και τα υδροηλεκτρικά, και να κονομάνε οι κατασκευαστικές για δεκαετίες.
Ε.Κ. Μα κύριε Αγιάννη, εσείς μόνος σας είπατε ότι η κλιματική αλλαγή πρέπει να αντιμετωπιστεί. Μήπως το προωθούμενο μοντέλο είναι όντως ο μόνος τρόπος;
Γ.Α. Το μόνο σίγουρο είναι ότι είναι πολύ καλός τρόπος για να γίνουν οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Όλος ο κόσμος θα πληρώσει την εξωφρενική και εξασφαλισμένη κερδοφορία των αιολικών και των υδροηλεκτρικών, η οποία θα διοχετευτεί σε συγκεκριμένες τσέπες. Κι η Ελληνική πολιτεία επιδοτεί φυσικά γενναιόδωρα τα έργα αυτά με ευρωπαϊκά χρήματα!
Εδώ και κάποια χρόνια κύριε Κανένα, το σύστημα που μας διαφεντεύει, καλλιεργεί το έδαφος ώστε να γεμίσει η πατρίδα μας ανεμογεννήτριες και υδροηλεκτρικά. Και ταυτόχρονα γίνεται συστηματική προσπάθεια να αποκλειστεί η ευρεία κοινωνία από την «πράσινη ανάπτυξη», ή να ξεγελαστεί με κάνα ξεροκόμματο όπως η αλλαγή κλιματιστικών και η αλλαγή κουφωμάτων στα παλιά σπίτια. Νομίζετε ότι είναι τυχαίο το ότι μέχρι πρόσφατα δε μπορούσε κάποιος να έχει φωτοβολταϊκά στο σπίτι του; Και τι πα να πεί ένα φωτοβολταϊκό σύστημα ανά οικοδομή; Πρέπει να μπούν όσα χωράνε και να συνδυαστούν με πράσινες στέγες! Τι πα να πει επιδοτούμε αλλαγή κουφωμάτων και καυστήρων στα σπίτια με άδεια πριν το ’80; Πρέπει να θερμομονωθούν και να αναβαθμιστούν ενεργειακά όλα τα σπίτια, ανάλογα με τις ανάγκες τους, και η επιδότηση που θα λάβουν να αυξάνεται όσο μειώνεται το οικογενειακό εισόδημα!
Ε.Κ. Δηλαδή εσείς πιστεύετε ότι υπάρχει εναλλακτική;
Γ.Α. Είμαι απόλυτα σίγουρος γι’ αυτό. Στην Ελλάδα συμβαίνει απίστευτη σπατάλη ενέργειας και τα κτήριά μας είναι κατ’ εξοχήν υπεύθυνα γι’ αυτή τη σπατάλη. Ως αποτέλεσμα επιβαρύνεται πάρα πολύ ο οικογενειακός προϋπολογισμός. Εκεί πρέπει να εστιάσουμε σε πρώτη φάση και όχι στο να καταστρέψουμε την ελληνική ύπαιθρο! Όλα αυτά τα χρήματα που μας λένε ότι είναι διαθέσιμα για «πράσινες επενδύσεις» να κατευθυνθούν στις πόλεις, ώστε να δουλέψει κι ο κόσμος. Αντί να δίνουμε τα βουνά και τα ρέματα της πατρίδας μας βορά στα κερδοσκοπικά κεφάλαια, να τους παραχωρήσουμε τις στέγες και τις προσόψεις των δημοσίων κτηρίων ώστε να τοποθετηθούν φωτοβολταϊκα και να πρασινίσουν οι στέγες! Τα σπίτια μας πρέπει να θερμομονωθούν οι ταράτσες μας να πρασινίσουν και να γεμίσουν φωτοβολταϊκα, και οι λέβητες να αλλαχθούν. Και φυσικά η πηγή ενέργειας που χρησιμοποιούμε για θέρμανση δεν μπορεί να είναι για πολύ ακόμα το πετρέλαιο. Στη Δανία εδώ και χρόνια χρησιμοποιείται η βιομάζα για τη θέρμανση των κτηρίων.
Ε.Κ. Μα πριν από λίγο αναφερθήκατε αρνητικά στην παραγωγή βιοκαυσίμων…
Γ.Α. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Εγώ δε μιλώ για μετατροπή της ανθρώπινης τροφής σε καύσιμο. Η βιομάζα μπορεί να παραχθεί από ενεργειακά φυτά στη θέση του καπνού και του βαμβακιού. Τα ενεργειακά φυτά μετατρέπονται σε μικρά τουβλάκια, τις πελλέτες, και τροφοδοτούν καυστήρες βιομάζας. Κι αν βάλουμε τη βιομάζα στο ενεργειακό μίγμα μας θα λυθούν και πολλά προβλήματα των αγροτών. Το μόνο μειονέκτημα της καλλιέργειας ενεργειακών φυτών είναι ότι χρειάζονται λιγότερο νερό και λιγότερα χημικά. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό; Υπονομεύεται η εκτροπή του Αχελώου και η κερδοφορία των εταιριών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων! Εκτός από τους μεγαλοκατασκευαστές και τους έμπορους αγροχημικών, όλοι οι υπόλοιποι μόνο όφελος μπορούμε να έχουμε από την καλλιέργεια βιομάζας. Είναι πολύ φθηνότερη ανά θερμίδα σε σχέση με το πετρέλαιο, στο ισοζύγιο του διοξειδίου αποτελεί παθητικό, και προσφέρει φως στο τούνελ για τον αγροτικό κόσμο της πατρίδας μας.
Ε.Κ. Δηλαδή προτείνετε θερμομόνωση, φωτοβολταϊκα και πράσινες στέγες στις πόλεις, και θέρμανση των κτηρίων με βιομάζα;
Α.Γ. Ακριβώς. Η ευθύνη για την κλιματική αλλαγή και το όφελος από την ανάσχεσή της πρέπει να καταμεριστεί σ’ όλη την κοινωνία. Είναι μεγάλη ευκαιρία να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής μας και να έχουμε συλλογικό οικονομικό όφελος. Φαντάζεστε πόσες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν έτσι, και τι ανακούφιση θα είναι για όλους μας αν περιορίσουμε το κόστος της θέρμανσής μας; Κι αφού οι Δανοί το κάναν γιατί εμείς δεν μπορούμε;
Ε.Κ. Κι όσο αφορά τα αιολικά και τα υδροηλεκτρικά; Τα απορρίπτετε εντελώς;
Γ.Α. Σίγουρα αντιδρώ σ’ αυτή την πρεμούρα να εγκαταστήσουμε παντού αιολικά και υδροηλεκτρικά, τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι έτσι όπως τα κάνουμε βλάπτουν και δεν ωφελούν. Και είναι απαράδεκτο να υπονομεύουμε την τουριστική ανάπτυξη ολόκληρων περιοχών, καταστρέφοντας το παραδοσιακό μας τοπίο, τον πολιτισμό μας ουσιαστικά, την παρακαταθήκη μας για ένα καλύτερο αύριο! Να ασχοληθούμε με τις πόλεις μας και τα εργοστάσιά μας και ν’ αφήσουμε ήσυχα τα ρέματα και τα βουνά μας! Τα υδροηλεκτρικά έτσι όπως γίνονται δεν έχουν καμία θέση σε παρθένα και πανέμορφα οικοσυστήματα. Και οι ανεμογεννήτριες θα ‘πρεπε να μπαίνουν μόνο σε βιομηχανικές περιοχές! Κι όποιος θέλει στην ελληνική ύπαιθρο ανεμογεννήτρια μεγαλύτερη απ’ αυτή που εξυπηρετεί ένα μικρό οικισμό, να τη βάλει στη γνωστή οπή του σώματός του! Επιτέλους, είμαστε αντιμέτωποι με περιβαλλοντική κοινωνική και οικονομική κρίση! Αυτό τον πακτωλό χρημάτων που θα αναγκαστούμε να πληρώσουμε ας τον επενδύσουμε σοφά για το καλό όλων σε βάθος χρόνου!
Ε.Κ. Μάλιστα… Κύριε Αγιάννη ευχαριστώ για το χρόνο σας. Οι απόψεις σας είναι αν μη τι άλλο ενδιαφέρουσες.
Γ.Α. Εγώ σας ευχαριστώ κύριε Κανένα. Στη διάθεσή σας όποτε το επιθυμείτε.
Aπό την εφημερίδα: ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ
Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2010
Τι εξήγγειλε η Υπουργός Περιβάλλοντος για τον Ασωπό
ΥΠ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ- ΟΜΙΛΙΑ ΥΠ. ΠΕΚΑ Τ. ΜΠΙΡΜΠΙΛΗ ΣΤΑ ΟΙΝΟΦΥΤΑ ΓΙΑ ΑΣΩΠΟ - ΣΥΝΟΨΗ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΥΕΠ ΣΤΟΝ ΑΣΩΠΟ - ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΥΕΠ ΣΤΟΝ ΑΣΩΠΟ
ΟΜΙΛΙΑ Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Τίνας Μπιρμπίλη ΟΙΝΟΦΥΤΑ 8-02-10
ΕΝΑ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΣΩΠΟ
Όλοι έχουμε χρέος και υποχρέωση να επαναφέρουμε το χαμόγελο στην ευρύτερη περιοχή του Ασωπού, τα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό και σε ακίνδυνα τρόφιμα. Το κόστος της απορρύπανσης, υπό την εποπτεία και με τον συντονισμό της πολιτείας, θα αναλάβουν αυτοί που προκάλεσαν και εξακολουθούν να προκαλούν τη ρύπανση και δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Δεν χρειάζεται να αναφερθώ λεπτομερώς στην κατάσταση, την οποία παραλάβαμε. Την γνωρίζουν με ακρίβεια τα όργανα του Υπουργείου, τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, η Τοπική Κοινωνία, Επιστημονικοί φορείς, ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης και, βεβαίως, η κοινή γνώμη. Τέλος, την γνωρίζει, σε όλες τις πτυχές της, η ελληνική Δικαιοσύνη. Εκείνο που έχει σημασία σήμερα, που έχουμε συγκεντρωθεί εδώ στα Οινόφυτα, είναι τα μέτρα που θα λάβουμε για να προστατεύσουμε την υγεία των κατοίκων και των εργαζομένων και να αντιμετωπίσουμε τη δραματική υποβάθμιση του περιβάλλοντος στην περιοχή, που έχει αναδειχθεί, από την πρώτη στιγμή, η βασική προτεραιότητα του Υπουργείου. Και αυτό γιατί αναγνωρίζουμε ότι το οξύ και σύνθετο πρόβλημα της ρύπανσης της ευρύτερης περιοχής του Ασωπού και του υδροφόρου ορίζοντα από εξασθενές χρώμιο, άλλα βαρέα μέταλλα και ρυπαντικές ενώσεις, δυστυχώς επεκτάθηκε και επιδεινώθηκε, μετά από την ασυγχώρητη αδιαφορία που επιδείχθηκε τα τελευταία χρόνια από την Πολιτεία και ιδιαίτερα από το 2007 όταν για πρώτη φορά ανιχνεύθηκε εξασθενές χρώμιο στο πόσιμο νερό και στα υπόγεια νερά.
Το ζήτημα της αποκατάστασης της τεράστιας περιβαλλοντικής ζημιάς, που αποτελεί τελικό στόχο της προσπάθειάς μας, είναι σύνθετο και έχει πολλές πτυχές, που θέλουμε να αντιμετωπίσουμε και για το λόγο αυτό εργαζόμαστε συστηματικά εδώ και 3 μήνες, προκειμένου να εκπονήσουμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα, που θα εγγυάται την αποτελεσματική διαχείριση του περιβαλλοντικού κινδύνου και την διασφάλιση της δημόσιας υγείας με παράλληλη εφαρμογή - για πρώτη φορά - της νομοθεσίας για την περιβαλλοντική ευθύνη, σύμφωνα με την οποία ο ρυπαίνων υποχρεούται να πληρώσει το κόστος των μέτρων πρόληψης και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς. Το πρόγραμμα αυτό αποτελείται από μέτρα άμεσης εφαρμογής, αλλά και μέτρα μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης απόδοσης. Δεν υποσχόμαστε θαύματα για αύριο, αλλά πιστεύουμε ότι με την σημερινή πολιτική βούληση της κυβέρνησης και την ενεργό συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων, το πρόγραμμα αυτό θα μπορέσει να έχει σύντομα ορατά αποτελέσματα.
Με την προσπάθεια αυτή - που αφορά όλους μας - υλοποιούμε στην περιοχή σας στόχους της πράσινης - αειφόρου ανάπτυξης, μέσα από μέτρα, που μπορούν να υλοποιηθούν και σε άλλες περιοχές με αντίστοιχα προβλήματα, όπως η περιοχή της Μεσσάπιας στην Εύβοια. Μια ανάπτυξη που δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη συμμετοχή της Τοπικής Κοινωνίας στο σύνολό της, αλλά και της βιομηχανίας, που εν προκειμένω καλείται να παίξει πρωτόγνωρα πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια της αρμονικής συνύπαρξής της με το περιβάλλον. Κύρια προϋπόθεση αποτελεί η θέσπιση ξεκάθαρων κανόνων, κατευθύνσεων και διαδικασιών, βάσει των οποίων θα ελέγχονται οι πηγές ρύπανσης και θα υποχρεωθεί να λειτουργήσει η βιομηχανία. Ο σαφής καθορισμός αρμοδιοτήτων μεταξύ υπηρεσιών και η συνεχής ενημέρωση των πολιτών και όλων των εμπλεκόμενων θα διευκολύνει την υλοποίηση του προγράμματος, χωρίς να δημιουργούνται «κενά», που αφήνουν πρόσφορο έδαφος σε πελατειακές σχέσεις με τις γνωστές συνέπειες. Για την εκπόνηση και υλοποίηση του προγράμματος συνεργάστηκαν και θα συνεργάζονται στενά όλες οι συναρμόδιες Γραμματείες του ΥΠΕΚΑ με τις νομαρχιακές και περιφερειακές υπηρεσίες, τους ΟΤΑ και την Κοινωνία των Πολιτών. Ο συνεχής έλεγχος και η παρακολούθηση των πηγών ρύπανσης, της ποιότητας των υδάτινων πόρων, της ποιότητας του εδάφους και της ασφάλειας της τροφικής αλυσίδας στην περιοχή, με τη δραστηριοποίηση και του Γραφείου Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Οινοφύτων διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα του προγράμματος. Ήδη διενεργούνται συστηματικοί έλεγχοι και επανέλεγχοι βιομηχανικών δραστηριοτήτων από Κλιμάκια Επιθεωρητών Περιβάλλοντος της ΕΥΕΠ με σκοπό τον καθορισμό αυστηρού χρονοδιαγράμματος ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ, σε συνεργασία με τη βιομηχανία, κυρίως ως προς τη λήψη μέτρων που συμβάλλουν στην ελαχιστοποίηση του απορριπτόμενου ρυπαντικού φορτίου. Η σημερινή μας παρουσία στα Οινόφυτα σηματοδοτεί την έναρξη μιας σημαντικής περιόδου αγώνων και προσπαθειών, που οφείλουμε σε όλους τους κατοίκους αυτής της περιοχής και ιδιαίτερα σε αυτούς που ανέδειξαν το πρόβλημα πιέζοντας την Πολιτεία να αναλάβει δράση. Επιθυμώ να συγχαρώ ιδιαίτερα τον Παπα Γιάννη Οικονομίδη, τον οποίο πρόσφατα βράβευσε η Ακαδημία Αθηνών για το έργο του, που αποτελεί φωτεινό παράδειγμα ακτιβισμού και σύμβολο για τη σωτηρία του Ασωπού.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΟΝ ΑΣΩΠΟ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Το πρόγραμμά μας για τη διαχείριση της περιβαλλοντικής κρίσης συμπεριλαμβάνει σειρά μέτρων, που έχουν άμεσα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και αφορά το σύνολο της λεκάνης απορροής του ποταμού Ασωπού. Εξυπηρετεί τους παρακάτω βασικούς στρατηγικούς στόχους: · Διασφάλιση της δημόσιας υγείας · Περιορισμό και εξάλειψη της ρύπανσης · Χωρική οργάνωση της άτυπης, έως σήμερα, βιομηχανικής περιοχής Οινοφύτων - Σχηματαρίου · Διασφάλιση της εφαρμογής των μέτρων. Το πρόγραμμα ανταποκρίνεται σε πάγια αιτήματα της Τοπικής Κοινωνίας στην περιοχή, καθώς και της βιομηχανίας και διαμορφώθηκε μετά από στενή, συστηματική συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Α. ΜΕΤΡΑ ΠΡΩΤΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ
1. Διασφάλιση της δημόσιας υγείας Άμεση πρόσβαση του τοπικού πληθυσμού σε καθαρό πόσιμο νερό · Έχουν ήδη ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε στάδιο ολοκλήρωσης τα έργα επεξεργασίας και διανομής πόσιμου νερού από την Υλίκη και το Μόρνο, στο Σχηματάρι, στα Οινόφυτα, στην Αυλίδα και στη Θήβα. Σε συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ θα παρασχεθεί η αναγκαία τεχνική βοήθεια και τεχνογνωσία για την επέκταση των δικτύων με στόχο την κάλυψη μεμονωμένων περιοχών ή οικισμών, την αποτελεσματική λειτουργία των έργων και τον έλεγχο της ποιότητας του παραγόμενου νερού. Διακρίβωση της κατάστασης της υγείας του πληθυσμού από κρατικό φορέα και λήψη μέτρων πρόληψης
2. Περιορισμός και εξάλειψη της ρύπανσης
· Εκσυγχρονίζεται η Υγειονομική Διάταξη Ε1β/221 του 1965 με βάση την οποία είχαν αδειοδοτηθεί και οι βιομηχανίες της περιοχής όσον αφορά τη διάθεση των υγρών τους αποβλήτων στον Ασωπό, υπό το φως των νεώτερων δεδομένων και την ισχύουσα περιβαλλοντική νομοθεσία. Ήδη βρίσκεται υπό επεξεργασία, από ειδική επιτροπή του ΥΠΕΚΑ, η διαμόρφωση ενός σύγχρονου κανονισμού περί επεξεργασίας, διάθεσης και επαναχρησιμοποίησης υγρών αποβλήτων, σε αντικατάσταση της ξεπερασμένης πλέον Υγειονομικής Διάταξης.
· Καταργείται η αναχρονιστική Κοινή Υπουργική Απόφαση Γ1/1806 του 1969 «Περί προγραμματισμού χρήσεων υδάτων ποταμού Ασωπού κ.λ.π.», που καθιερώνει τον Ασωπό ως αποδέκτη επεξεργασμένων βιομηχανικών αποβλήτων.
· Καθορίζονται αυστηρά όρια ποιότητας των υδάτων του Ασωπού και αντίστοιχα όρια εκπομπής από τις βιομηχανίες. Καταργείται η Κοινή Νομαρχιακή Απόφαση των Νομαρχών Αν. Αττικής, Βοιωτίας και Φθιώτιδας 19640 του 1979 με την οποία ο Ασωπός ορίζεται ως αγωγός διάθεσης των βιομηχανικών αποβλήτων στον Ευβοϊκό. Ο Ασωπός ορίζεται πλέον ως υδάτινο σώμα για το οποίο θα πρέπει να επιτευχθεί η καλή οικολογική και χημική κατάσταση σύμφωνα με τις επιταγές της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα νερά. Για το σκοπό αυτό θεσπίζονται νέα αυστηρά όρια τόσο για τον αποδέκτη (Ασωπό) όσο και για τις εκπομπές από τις βιομηχανίες, τα οποία ήδη επεξεργάζεται ομάδα της ΚΥΥ, υπό τον συντονισμό του Ειδικού Γραμματέα της κ. Α. Ανδρεαδάκη. Υποχρέωση κάθε βιομηχανίας θα είναι η εφαρμογή όλων εκείνων των μέτρων και πρακτικών που θα εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τα νέα αυστηρά όρια. · Δρομολογείται η εκπόνηση ολοκληρωμένου διαχειριστικού σχεδίου της λεκάνης απορροής του Ασωπού στη βάση της εφαρμογής της οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα Νερά στο Υδατικό Διαμέρισμα της Στερεάς Ελλάδας. · Αναθεωρούνται, εντός του 2010, οι όροι αδειοδότησης (περιβαλλοντικοί όροι) των βιομηχανιών της ευρύτερης περιοχής του Ασωπού, κατά προτεραιότητα σε βιομηχανικές δραστηριότητες των οποίων έχουν λήξει οι περιβαλλοντικοί όροι. Οι περιβαλλοντικοί όροι των βιομηχανικών μονάδων της περιοχής θα εναρμονιστούν με την κοινοτική και εθνική νομοθεσία περί επικινδύνων αποβλήτων (ΚΥΑ 13588/725/2006) και τις επιταγές της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ.
· Η βιομηχανία υποχρεούται να δηλώνει περιοδικά την παραγωγή επικινδύνων αποβλήτων, στα εργοστάσια και τις επιχειρήσεις, ενώ ελέγχεται παράλληλα η ανεξέλεγκτη διακίνηση επικίνδυνων αποβλήτων. Συμπεριλαμβάνονται στους ελέγχους των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και οι εκθέσεις παραγωγού αποβλήτων από εταιρίες με ρυπαντικό δυναμικό, ώστε να διαφαίνεται εάν αποκρύβονται ποσότητες αποβλήτων οι οποίες πολύ πιθανόν να μην υφίστανται κατάλληλη διαχείριση.
· Αυστηροί έλεγχοι των βιομηχανικών δραστηριοτήτων από Επιθεωρητές Περιβάλλοντος της ΕΥΕΠ, ενισχυμένα με Επιθεωρητές Εργασίας και Υγείας.
· Θεσπίζεται αξιόπιστη μεθοδολογία για τον καταλογισμό του ύψους των επιβαλλόμενων προστίμων που θα ισχύει για όλες τις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες. Θα λαμβάνει υπόψη την προσβολή του περιβάλλοντος, σύμφωνα με το άρθρο 30 του Ν. 1650/86 και ειδικότερα τη σοβαρότητα της παράβασης, τη συχνότητα, την υποτροπή, το ύψος υπέρβασης των ορίων εκπομπής, κλπ., ανάλογα με την παραγωγική διαδικασία κάθε δραστηριότητας.
· Εξασφαλίζεται η ισονομία, δηλαδή ο έλεγχος όλων των δραστηριοτήτων με τα ίδια κριτήρια και τις ίδιες διατάξεις, καθώς και η ισότιμη μεταχείριση όλων των ελεγχόμενων.
· Εξασφαλίζεται η διαφάνεια και η ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων και της εφαρμογής του προγράμματος.
Β. ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΜΕΤΡΑ
3. Χωρική οργάνωση της άτυπης, έως σήμερα, βιομηχανικής περιοχής Οινοφύτων - Σχηματαρίου και η ανάδειξη και προστασία του Ασωπού ποταμού. Οργανώνεται και εξυγιαίνεται η άναρχη βιομηχανική περιοχή Οινοφύτων, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για την Βιομηχανία, (περίπου 39.000 στρεμμάτων, όπου με την χαοτική χωροθέτηση και ρυμοτομία, αχρηστεύονται εγκλωβισμένα 19000 στρέμματα, χωρίς πρόσβαση σε δρόμο και χωρίς ζήτηση), μέσω διαχειριστικών σχεδίων χρήσεων γης (ΖΟΕ) ή/και Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων και καθορισμού ΒΙΟΠΑ-ΒΙΠΕ (γίνεται σχετική επεξεργασία από ομάδα υπό τον συντονισμό της Γ.Γ. Χωροταξίας και Ανάπλασης Αστικών Περιοχών).
Εξετάζεται η κατασκευή Κεντρικής Μονάδας Επεξεργασίας των προεπεξεργασμένων υγρών αποβλήτων των βιομηχανιών, με αξιοποίηση και των πορισμάτων της σχετικής μελέτης του ΕΜΠ. Η Μονάδα αυτή θα δρα συμπληρωματικά με τις μονάδες επεξεργασίας των επί μέρους βιομηχανιών.
Οριοθετείται ο Ασωπός. Θα γίνει χαρτογράφηση και οριοθέτηση τμημάτων του ποταμού Ασωπού με σκοπό την ανάδειξη και προστασία του, μέσω και μέτρων καθαρισμού του ποταμού, βασικών παραπόταμων αυτού και των παρόχθιων πρανών- όχθεων με σκοπό τη διαμόρφωσή τους.
Καθαρίζεται ο Ασωπός. Για την αποκατάσταση του Ασωπού, θα αξιολογηθεί η πιθανότητα αποκατάστασης του πυθμένα αφού εκτιμάται ότι υπάρχουν μεγάλες ποσότητες ρυπασμένων ιζημάτων τα οποία θα επιβαρύνουν το νερό και θα είναι δύσκολη η ανάκαμψη ζωής ακόμα και αν όλο το νερό που διατίθεται στον Ασωπό γίνει καθαρό. Αποκαθίστανται - σταδιακά - οι εκτάσεις που έχουν ρυπανθεί: θα επιχειρηθεί σταδιακή αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς, πρώτα των επιφανειακών υδάτων και του εδάφους, κυρίως κοντά στις περιοχές κατοικίας και αγροτικής γης και θα διερευνηθούν οι δυνατότητες σταδιακής αποκατάστασης και των ρυπασμένων υπόγειων υδάτων. Δεδομένου ότι το πρόβλημα καταρχήν αφορά όλο τον υδροφόρο ορίζοντα στην περιοχή του Ασωπού, η πρώτη δράση θα αφορά στην ορθή αξιολόγηση της κατάστασης του υδροφόρου ορίζοντα, με ανάπτυξη δικτύου γεωτρήσεων παρακολούθησης σε διάφορα βάθη, έτσι ώστε να εντοπισθούν ή έκταση και οι πηγές ρύπανσης (θαμμένα απόβλητα, απορροφητικοί βόθροι ή γεωτρήσεις για διάθεση επικίνδυνων ουσιών, διάχυτες πηγές ρύπανσης κλπ.). Ειδικότερα η διερεύνηση θα περιλαμβάνει: · εκτίμηση της έκτασης της ρυπασμένης περιοχής, · προσδιορισμό των επί μέρους ρύπων, της προέλευσής τους και της συνεργιστικής δράσης τους · προτάσεις για τη σταδιακή απορρύπανση της περιοχής.
4. Διασφάλιση της εφαρμογής των μέτρων Θεσμική κατοχύρωση των μέτρων και οργανωτικού σχήματος που θα διασφαλίζει τη λήψη αποφάσεων, την παρακολούθηση και τον συντονισμό των ενεργειών και άλλων σχετικών θεμάτων:
· Συγκρότηση Γνωμοδοτικής Επιτροπής για την παρακολούθηση της υλοποίησης της εφαρμογής των μέτρων, με συμμετοχή εκπροσώπων όλων των εμπλεκόμενων.
· Συγκρότηση Φορέα Διαχείρισης επενδύσεων και πώλησης νέων θέσεων εγκατάστασης βιομηχανικών μονάδων για την λειτουργία των προτεινόμενων ΒΙΟΠΑ, ΒΙΠΕ με συμμετοχή της Τοπικής Κοινωνίας Παρακολούθηση μέσω Μητρώου Βιομηχανικών δραστηριοτήτων και μέτρων ελέγχου και παρακολούθησης της εφαρμογής του ολοκληρωμένου σχεδιασμού, μέσω και παρακολούθησης της ποιότητας των υδάτων. Επαναλειτουργία του Γραφείου Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Οινοφύτων, ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟ του όλου εγχειρήματος. Ένταξη ειδικών εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων για μελέτες στην περιοχή και προώθηση ειδικών καινοτόμων καθαρών τεχνολογιών αντιρρύπανσης - εξετάζεται το ενδεχόμενο ίδρυσης Τεχνολογικού Πάρκου νέων αναπτυξιακών τομέων.
Σύνταξη και δημοσιοποίηση ετήσιας έκθεσης, από την Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σχετικά με την πορεία υλοποίησης του προγράμματος. Σε τακτά χρονικά διαστήματα θα σας ενημερώνουμε σχετικά με την έναρξη εφαρμογής των μέτρων του συνολικού προγράμματος, τον χρονικό ορίζοντα υλοποίησης κάθε μέτρου, το συνεπαγόμενο οικονομικό κόστος, τις πηγές χρηματοδότησης καθώς και την αποτελεσματικότητά τους. Η «τραγωδία» του Ασωπού είναι στο χέρι όλων μας να πάρει τέλος! Το ΥΠΕΚΑ είναι αποφασισμένο να σταματήσει το μείζον αυτό περιβαλλοντικό έγκλημα και να ξαναδώσει ζωή και ελπίδα στην περιοχή, παρακαταθήκη για το παρόν και το μέλλον των νεότερων γενιών.
ΟΜΙΛΙΑ Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Τίνας Μπιρμπίλη ΟΙΝΟΦΥΤΑ 8-02-10
ΕΝΑ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΣΩΠΟ
Όλοι έχουμε χρέος και υποχρέωση να επαναφέρουμε το χαμόγελο στην ευρύτερη περιοχή του Ασωπού, τα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό και σε ακίνδυνα τρόφιμα. Το κόστος της απορρύπανσης, υπό την εποπτεία και με τον συντονισμό της πολιτείας, θα αναλάβουν αυτοί που προκάλεσαν και εξακολουθούν να προκαλούν τη ρύπανση και δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Δεν χρειάζεται να αναφερθώ λεπτομερώς στην κατάσταση, την οποία παραλάβαμε. Την γνωρίζουν με ακρίβεια τα όργανα του Υπουργείου, τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, η Τοπική Κοινωνία, Επιστημονικοί φορείς, ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης και, βεβαίως, η κοινή γνώμη. Τέλος, την γνωρίζει, σε όλες τις πτυχές της, η ελληνική Δικαιοσύνη. Εκείνο που έχει σημασία σήμερα, που έχουμε συγκεντρωθεί εδώ στα Οινόφυτα, είναι τα μέτρα που θα λάβουμε για να προστατεύσουμε την υγεία των κατοίκων και των εργαζομένων και να αντιμετωπίσουμε τη δραματική υποβάθμιση του περιβάλλοντος στην περιοχή, που έχει αναδειχθεί, από την πρώτη στιγμή, η βασική προτεραιότητα του Υπουργείου. Και αυτό γιατί αναγνωρίζουμε ότι το οξύ και σύνθετο πρόβλημα της ρύπανσης της ευρύτερης περιοχής του Ασωπού και του υδροφόρου ορίζοντα από εξασθενές χρώμιο, άλλα βαρέα μέταλλα και ρυπαντικές ενώσεις, δυστυχώς επεκτάθηκε και επιδεινώθηκε, μετά από την ασυγχώρητη αδιαφορία που επιδείχθηκε τα τελευταία χρόνια από την Πολιτεία και ιδιαίτερα από το 2007 όταν για πρώτη φορά ανιχνεύθηκε εξασθενές χρώμιο στο πόσιμο νερό και στα υπόγεια νερά.
Το ζήτημα της αποκατάστασης της τεράστιας περιβαλλοντικής ζημιάς, που αποτελεί τελικό στόχο της προσπάθειάς μας, είναι σύνθετο και έχει πολλές πτυχές, που θέλουμε να αντιμετωπίσουμε και για το λόγο αυτό εργαζόμαστε συστηματικά εδώ και 3 μήνες, προκειμένου να εκπονήσουμε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα, που θα εγγυάται την αποτελεσματική διαχείριση του περιβαλλοντικού κινδύνου και την διασφάλιση της δημόσιας υγείας με παράλληλη εφαρμογή - για πρώτη φορά - της νομοθεσίας για την περιβαλλοντική ευθύνη, σύμφωνα με την οποία ο ρυπαίνων υποχρεούται να πληρώσει το κόστος των μέτρων πρόληψης και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς. Το πρόγραμμα αυτό αποτελείται από μέτρα άμεσης εφαρμογής, αλλά και μέτρα μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης απόδοσης. Δεν υποσχόμαστε θαύματα για αύριο, αλλά πιστεύουμε ότι με την σημερινή πολιτική βούληση της κυβέρνησης και την ενεργό συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων, το πρόγραμμα αυτό θα μπορέσει να έχει σύντομα ορατά αποτελέσματα.
Με την προσπάθεια αυτή - που αφορά όλους μας - υλοποιούμε στην περιοχή σας στόχους της πράσινης - αειφόρου ανάπτυξης, μέσα από μέτρα, που μπορούν να υλοποιηθούν και σε άλλες περιοχές με αντίστοιχα προβλήματα, όπως η περιοχή της Μεσσάπιας στην Εύβοια. Μια ανάπτυξη που δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη συμμετοχή της Τοπικής Κοινωνίας στο σύνολό της, αλλά και της βιομηχανίας, που εν προκειμένω καλείται να παίξει πρωτόγνωρα πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια της αρμονικής συνύπαρξής της με το περιβάλλον. Κύρια προϋπόθεση αποτελεί η θέσπιση ξεκάθαρων κανόνων, κατευθύνσεων και διαδικασιών, βάσει των οποίων θα ελέγχονται οι πηγές ρύπανσης και θα υποχρεωθεί να λειτουργήσει η βιομηχανία. Ο σαφής καθορισμός αρμοδιοτήτων μεταξύ υπηρεσιών και η συνεχής ενημέρωση των πολιτών και όλων των εμπλεκόμενων θα διευκολύνει την υλοποίηση του προγράμματος, χωρίς να δημιουργούνται «κενά», που αφήνουν πρόσφορο έδαφος σε πελατειακές σχέσεις με τις γνωστές συνέπειες. Για την εκπόνηση και υλοποίηση του προγράμματος συνεργάστηκαν και θα συνεργάζονται στενά όλες οι συναρμόδιες Γραμματείες του ΥΠΕΚΑ με τις νομαρχιακές και περιφερειακές υπηρεσίες, τους ΟΤΑ και την Κοινωνία των Πολιτών. Ο συνεχής έλεγχος και η παρακολούθηση των πηγών ρύπανσης, της ποιότητας των υδάτινων πόρων, της ποιότητας του εδάφους και της ασφάλειας της τροφικής αλυσίδας στην περιοχή, με τη δραστηριοποίηση και του Γραφείου Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Οινοφύτων διασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα του προγράμματος. Ήδη διενεργούνται συστηματικοί έλεγχοι και επανέλεγχοι βιομηχανικών δραστηριοτήτων από Κλιμάκια Επιθεωρητών Περιβάλλοντος της ΕΥΕΠ με σκοπό τον καθορισμό αυστηρού χρονοδιαγράμματος ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ, σε συνεργασία με τη βιομηχανία, κυρίως ως προς τη λήψη μέτρων που συμβάλλουν στην ελαχιστοποίηση του απορριπτόμενου ρυπαντικού φορτίου. Η σημερινή μας παρουσία στα Οινόφυτα σηματοδοτεί την έναρξη μιας σημαντικής περιόδου αγώνων και προσπαθειών, που οφείλουμε σε όλους τους κατοίκους αυτής της περιοχής και ιδιαίτερα σε αυτούς που ανέδειξαν το πρόβλημα πιέζοντας την Πολιτεία να αναλάβει δράση. Επιθυμώ να συγχαρώ ιδιαίτερα τον Παπα Γιάννη Οικονομίδη, τον οποίο πρόσφατα βράβευσε η Ακαδημία Αθηνών για το έργο του, που αποτελεί φωτεινό παράδειγμα ακτιβισμού και σύμβολο για τη σωτηρία του Ασωπού.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΟΝ ΑΣΩΠΟ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Το πρόγραμμά μας για τη διαχείριση της περιβαλλοντικής κρίσης συμπεριλαμβάνει σειρά μέτρων, που έχουν άμεσα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και αφορά το σύνολο της λεκάνης απορροής του ποταμού Ασωπού. Εξυπηρετεί τους παρακάτω βασικούς στρατηγικούς στόχους: · Διασφάλιση της δημόσιας υγείας · Περιορισμό και εξάλειψη της ρύπανσης · Χωρική οργάνωση της άτυπης, έως σήμερα, βιομηχανικής περιοχής Οινοφύτων - Σχηματαρίου · Διασφάλιση της εφαρμογής των μέτρων. Το πρόγραμμα ανταποκρίνεται σε πάγια αιτήματα της Τοπικής Κοινωνίας στην περιοχή, καθώς και της βιομηχανίας και διαμορφώθηκε μετά από στενή, συστηματική συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Α. ΜΕΤΡΑ ΠΡΩΤΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ
1. Διασφάλιση της δημόσιας υγείας Άμεση πρόσβαση του τοπικού πληθυσμού σε καθαρό πόσιμο νερό · Έχουν ήδη ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε στάδιο ολοκλήρωσης τα έργα επεξεργασίας και διανομής πόσιμου νερού από την Υλίκη και το Μόρνο, στο Σχηματάρι, στα Οινόφυτα, στην Αυλίδα και στη Θήβα. Σε συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ θα παρασχεθεί η αναγκαία τεχνική βοήθεια και τεχνογνωσία για την επέκταση των δικτύων με στόχο την κάλυψη μεμονωμένων περιοχών ή οικισμών, την αποτελεσματική λειτουργία των έργων και τον έλεγχο της ποιότητας του παραγόμενου νερού. Διακρίβωση της κατάστασης της υγείας του πληθυσμού από κρατικό φορέα και λήψη μέτρων πρόληψης
2. Περιορισμός και εξάλειψη της ρύπανσης
· Εκσυγχρονίζεται η Υγειονομική Διάταξη Ε1β/221 του 1965 με βάση την οποία είχαν αδειοδοτηθεί και οι βιομηχανίες της περιοχής όσον αφορά τη διάθεση των υγρών τους αποβλήτων στον Ασωπό, υπό το φως των νεώτερων δεδομένων και την ισχύουσα περιβαλλοντική νομοθεσία. Ήδη βρίσκεται υπό επεξεργασία, από ειδική επιτροπή του ΥΠΕΚΑ, η διαμόρφωση ενός σύγχρονου κανονισμού περί επεξεργασίας, διάθεσης και επαναχρησιμοποίησης υγρών αποβλήτων, σε αντικατάσταση της ξεπερασμένης πλέον Υγειονομικής Διάταξης.
· Καταργείται η αναχρονιστική Κοινή Υπουργική Απόφαση Γ1/1806 του 1969 «Περί προγραμματισμού χρήσεων υδάτων ποταμού Ασωπού κ.λ.π.», που καθιερώνει τον Ασωπό ως αποδέκτη επεξεργασμένων βιομηχανικών αποβλήτων.
· Καθορίζονται αυστηρά όρια ποιότητας των υδάτων του Ασωπού και αντίστοιχα όρια εκπομπής από τις βιομηχανίες. Καταργείται η Κοινή Νομαρχιακή Απόφαση των Νομαρχών Αν. Αττικής, Βοιωτίας και Φθιώτιδας 19640 του 1979 με την οποία ο Ασωπός ορίζεται ως αγωγός διάθεσης των βιομηχανικών αποβλήτων στον Ευβοϊκό. Ο Ασωπός ορίζεται πλέον ως υδάτινο σώμα για το οποίο θα πρέπει να επιτευχθεί η καλή οικολογική και χημική κατάσταση σύμφωνα με τις επιταγές της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα νερά. Για το σκοπό αυτό θεσπίζονται νέα αυστηρά όρια τόσο για τον αποδέκτη (Ασωπό) όσο και για τις εκπομπές από τις βιομηχανίες, τα οποία ήδη επεξεργάζεται ομάδα της ΚΥΥ, υπό τον συντονισμό του Ειδικού Γραμματέα της κ. Α. Ανδρεαδάκη. Υποχρέωση κάθε βιομηχανίας θα είναι η εφαρμογή όλων εκείνων των μέτρων και πρακτικών που θα εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τα νέα αυστηρά όρια. · Δρομολογείται η εκπόνηση ολοκληρωμένου διαχειριστικού σχεδίου της λεκάνης απορροής του Ασωπού στη βάση της εφαρμογής της οδηγίας 2000/60/ΕΚ για τα Νερά στο Υδατικό Διαμέρισμα της Στερεάς Ελλάδας. · Αναθεωρούνται, εντός του 2010, οι όροι αδειοδότησης (περιβαλλοντικοί όροι) των βιομηχανιών της ευρύτερης περιοχής του Ασωπού, κατά προτεραιότητα σε βιομηχανικές δραστηριότητες των οποίων έχουν λήξει οι περιβαλλοντικοί όροι. Οι περιβαλλοντικοί όροι των βιομηχανικών μονάδων της περιοχής θα εναρμονιστούν με την κοινοτική και εθνική νομοθεσία περί επικινδύνων αποβλήτων (ΚΥΑ 13588/725/2006) και τις επιταγές της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ.
· Η βιομηχανία υποχρεούται να δηλώνει περιοδικά την παραγωγή επικινδύνων αποβλήτων, στα εργοστάσια και τις επιχειρήσεις, ενώ ελέγχεται παράλληλα η ανεξέλεγκτη διακίνηση επικίνδυνων αποβλήτων. Συμπεριλαμβάνονται στους ελέγχους των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και οι εκθέσεις παραγωγού αποβλήτων από εταιρίες με ρυπαντικό δυναμικό, ώστε να διαφαίνεται εάν αποκρύβονται ποσότητες αποβλήτων οι οποίες πολύ πιθανόν να μην υφίστανται κατάλληλη διαχείριση.
· Αυστηροί έλεγχοι των βιομηχανικών δραστηριοτήτων από Επιθεωρητές Περιβάλλοντος της ΕΥΕΠ, ενισχυμένα με Επιθεωρητές Εργασίας και Υγείας.
· Θεσπίζεται αξιόπιστη μεθοδολογία για τον καταλογισμό του ύψους των επιβαλλόμενων προστίμων που θα ισχύει για όλες τις αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες. Θα λαμβάνει υπόψη την προσβολή του περιβάλλοντος, σύμφωνα με το άρθρο 30 του Ν. 1650/86 και ειδικότερα τη σοβαρότητα της παράβασης, τη συχνότητα, την υποτροπή, το ύψος υπέρβασης των ορίων εκπομπής, κλπ., ανάλογα με την παραγωγική διαδικασία κάθε δραστηριότητας.
· Εξασφαλίζεται η ισονομία, δηλαδή ο έλεγχος όλων των δραστηριοτήτων με τα ίδια κριτήρια και τις ίδιες διατάξεις, καθώς και η ισότιμη μεταχείριση όλων των ελεγχόμενων.
· Εξασφαλίζεται η διαφάνεια και η ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τα αποτελέσματα των ελέγχων και της εφαρμογής του προγράμματος.
Β. ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΜΕΤΡΑ
3. Χωρική οργάνωση της άτυπης, έως σήμερα, βιομηχανικής περιοχής Οινοφύτων - Σχηματαρίου και η ανάδειξη και προστασία του Ασωπού ποταμού. Οργανώνεται και εξυγιαίνεται η άναρχη βιομηχανική περιοχή Οινοφύτων, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για την Βιομηχανία, (περίπου 39.000 στρεμμάτων, όπου με την χαοτική χωροθέτηση και ρυμοτομία, αχρηστεύονται εγκλωβισμένα 19000 στρέμματα, χωρίς πρόσβαση σε δρόμο και χωρίς ζήτηση), μέσω διαχειριστικών σχεδίων χρήσεων γης (ΖΟΕ) ή/και Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων και καθορισμού ΒΙΟΠΑ-ΒΙΠΕ (γίνεται σχετική επεξεργασία από ομάδα υπό τον συντονισμό της Γ.Γ. Χωροταξίας και Ανάπλασης Αστικών Περιοχών).
Εξετάζεται η κατασκευή Κεντρικής Μονάδας Επεξεργασίας των προεπεξεργασμένων υγρών αποβλήτων των βιομηχανιών, με αξιοποίηση και των πορισμάτων της σχετικής μελέτης του ΕΜΠ. Η Μονάδα αυτή θα δρα συμπληρωματικά με τις μονάδες επεξεργασίας των επί μέρους βιομηχανιών.
Οριοθετείται ο Ασωπός. Θα γίνει χαρτογράφηση και οριοθέτηση τμημάτων του ποταμού Ασωπού με σκοπό την ανάδειξη και προστασία του, μέσω και μέτρων καθαρισμού του ποταμού, βασικών παραπόταμων αυτού και των παρόχθιων πρανών- όχθεων με σκοπό τη διαμόρφωσή τους.
Καθαρίζεται ο Ασωπός. Για την αποκατάσταση του Ασωπού, θα αξιολογηθεί η πιθανότητα αποκατάστασης του πυθμένα αφού εκτιμάται ότι υπάρχουν μεγάλες ποσότητες ρυπασμένων ιζημάτων τα οποία θα επιβαρύνουν το νερό και θα είναι δύσκολη η ανάκαμψη ζωής ακόμα και αν όλο το νερό που διατίθεται στον Ασωπό γίνει καθαρό. Αποκαθίστανται - σταδιακά - οι εκτάσεις που έχουν ρυπανθεί: θα επιχειρηθεί σταδιακή αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς, πρώτα των επιφανειακών υδάτων και του εδάφους, κυρίως κοντά στις περιοχές κατοικίας και αγροτικής γης και θα διερευνηθούν οι δυνατότητες σταδιακής αποκατάστασης και των ρυπασμένων υπόγειων υδάτων. Δεδομένου ότι το πρόβλημα καταρχήν αφορά όλο τον υδροφόρο ορίζοντα στην περιοχή του Ασωπού, η πρώτη δράση θα αφορά στην ορθή αξιολόγηση της κατάστασης του υδροφόρου ορίζοντα, με ανάπτυξη δικτύου γεωτρήσεων παρακολούθησης σε διάφορα βάθη, έτσι ώστε να εντοπισθούν ή έκταση και οι πηγές ρύπανσης (θαμμένα απόβλητα, απορροφητικοί βόθροι ή γεωτρήσεις για διάθεση επικίνδυνων ουσιών, διάχυτες πηγές ρύπανσης κλπ.). Ειδικότερα η διερεύνηση θα περιλαμβάνει: · εκτίμηση της έκτασης της ρυπασμένης περιοχής, · προσδιορισμό των επί μέρους ρύπων, της προέλευσής τους και της συνεργιστικής δράσης τους · προτάσεις για τη σταδιακή απορρύπανση της περιοχής.
4. Διασφάλιση της εφαρμογής των μέτρων Θεσμική κατοχύρωση των μέτρων και οργανωτικού σχήματος που θα διασφαλίζει τη λήψη αποφάσεων, την παρακολούθηση και τον συντονισμό των ενεργειών και άλλων σχετικών θεμάτων:
· Συγκρότηση Γνωμοδοτικής Επιτροπής για την παρακολούθηση της υλοποίησης της εφαρμογής των μέτρων, με συμμετοχή εκπροσώπων όλων των εμπλεκόμενων.
· Συγκρότηση Φορέα Διαχείρισης επενδύσεων και πώλησης νέων θέσεων εγκατάστασης βιομηχανικών μονάδων για την λειτουργία των προτεινόμενων ΒΙΟΠΑ, ΒΙΠΕ με συμμετοχή της Τοπικής Κοινωνίας Παρακολούθηση μέσω Μητρώου Βιομηχανικών δραστηριοτήτων και μέτρων ελέγχου και παρακολούθησης της εφαρμογής του ολοκληρωμένου σχεδιασμού, μέσω και παρακολούθησης της ποιότητας των υδάτων. Επαναλειτουργία του Γραφείου Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Οινοφύτων, ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟ του όλου εγχειρήματος. Ένταξη ειδικών εκπαιδευτικών και ερευνητικών ιδρυμάτων για μελέτες στην περιοχή και προώθηση ειδικών καινοτόμων καθαρών τεχνολογιών αντιρρύπανσης - εξετάζεται το ενδεχόμενο ίδρυσης Τεχνολογικού Πάρκου νέων αναπτυξιακών τομέων.
Σύνταξη και δημοσιοποίηση ετήσιας έκθεσης, από την Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σχετικά με την πορεία υλοποίησης του προγράμματος. Σε τακτά χρονικά διαστήματα θα σας ενημερώνουμε σχετικά με την έναρξη εφαρμογής των μέτρων του συνολικού προγράμματος, τον χρονικό ορίζοντα υλοποίησης κάθε μέτρου, το συνεπαγόμενο οικονομικό κόστος, τις πηγές χρηματοδότησης καθώς και την αποτελεσματικότητά τους. Η «τραγωδία» του Ασωπού είναι στο χέρι όλων μας να πάρει τέλος! Το ΥΠΕΚΑ είναι αποφασισμένο να σταματήσει το μείζον αυτό περιβαλλοντικό έγκλημα και να ξαναδώσει ζωή και ελπίδα στην περιοχή, παρακαταθήκη για το παρόν και το μέλλον των νεότερων γενιών.
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΑΠO ΤΟΥΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣ ΤΗΣ Ε.Υ.Ε.Π.
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΑΠO ΤΟΥΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣ ΤΗΣ Ε.Υ.Ε.Π.
ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΟΥ ΑΣΩΠΟΥ
(ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΝΟΜΩΝ ΒΟΙΩΤΙΑΣ, ΕΥΒΟΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ)
ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ 2004 – 2009
ΣΥΝΟΨΗ
Τον Αύγουστο του 2007 ανιχνεύθηκε εξασθενές χρώμιο στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής Οινοφύτων – Ασωπού μετά από μετρήσεις του Γενικού Χημείου του Κράτους.
Υπό την πίεση των γεγονότων και του πλήθους των δημοσιευμάτων και των σχετικών τηλεοπτικών εκπομπών, που είδαν το φως κατά την περίοδο Αύγουστος – Νοέμβριος 2007, ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κήρυξε «το θέμα Ασωπού» σαν περίπτωση «Ειδικής Εθνικής παρέμβασης» και έδωσε εντολή στην Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ) να προβεί στη διενέργεια επιθεωρήσεων και ελέγχων.
Το θέμα των ελέγχων στην ευρύτερη περιοχή Οινοφύτων, Σχηματαρίου, Ασωπού είχε τεθεί ως προτεραιότητα ήδη από την εποχή που συγκροτήθηκε η ΕΥΕΠ (αρχές 2004) και στο πρώτο εξάμηνο του 2004 διενεργήθηκαν έλεγχοι σε 13 βιομηχανικές μονάδες. Εντατικοί έλεγχοι έγιναν πάλι μετά τον Νοέμβριο του 2007, όταν είχε αποκαλυφθεί η παρουσία εξασθενούς χρωμίου στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής και η πίεση από τα ΜΜΕ και την κοινή γνώμη ήταν πολύ μεγάλη.
Το πρόβλημα που αναδείχθηκε από μετρήσεις στην περιοχή Ασωπού-Οινοφύτων, σχετικά με τη ρύπανση του υπεδάφους και του υδροφόρου ορίζοντα από την επικίνδυνη ουσία του εξασθενούς χρωμίου [Cr (VI)], είχε την αφετηρία του, όπως προέκυψε από τις αυτοψίες των Επιθεωρητών της Ε.Υ.Ε.Π., στο γεγονός ότι βιομηχανίες που χρησιμοποιούσαν Χρώμιο ή ενώσεις Χρωμίου στην παραγωγική τους διαδικασία προέβαιναν σε υπεδάφια διάθεση των αποβλήτων τους. Στις μονάδες αυτές επετράπη να λειτουργήσουν, χωρίς την εφαρμογή των διατάξεων της Κ.Υ.Α. 26857/553/88, αλλά και με ατελή εφαρμογή των διατάξεων της Υ.Δ. Ε1β/221/65, γεγονός που, μεταξύ άλλων, σήμαινε ότι:
· Δεν ζητήθηκε και δεν έγινε προκαταρκτική έρευνα που να περιλαμβάνει μελέτη των υδρογεωλογικών συνθηκών της αντίστοιχης ζώνης και μελέτη της διϋλιστικής ικανότητας του εδάφους και του υπεδάφους, όπως απαιτείται από τη νομοθεσία. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας θα απέτρεπε πιθανότατα τη χορήγηση αδειών υπεδάφιας διάθεσης των αποβλήτων στις βιομηχανίες, στην περίπτωση που διαπιστώνονταν ότι αυτή θα προκαλούσε υποβάθμιση των υπογείων νερών.
· Δεν διασφαλίστηκε η δυνατότητα εποπτείας της ποιότητας των υπογείων νερών από την αρμόδια αρχή, αλλιώς το πρόβλημα θα είχε διαπιστωθεί πολύ νωρίτερα και θα είχε επιχειρηθεί η ανακοπή του.
· Δεν διασφαλίστηκε η τήρηση όλων των τεχνικών προφυλάξεων, ώστε να αποφευχθεί η ρύπανση των υπόγειων νερών και οι επικίνδυνες ουσίες να μη μπορούν να φθάσουν σε άλλα υδατικά συστήματα ή να βλάψουν άλλα οικοσυστήματα.
· Δεν εκδόθηκαν Άδειες Διάθεσης των αποβλήτων από τις αρμόδιες κατά περίπτωση Δ/νσεις Πολεοδομίας και Υγιεινής της οικείας Νομαρχίας.
Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι επιθεωρήσεις, οι οποίες πραγματοποιούνταν από τις κεντρικές, περιφερειακές και νομαρχιακές υπηρεσίες, ελάμβαναν χώρα κυρίως στο πλαίσιο της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων, ενώ πολύ λίγοι ήταν οι έλεγχοι που πραγματοποιούνταν μετά από προγραμματισμό (μηνιαίο ή ετήσιο) της αρμόδιας υπηρεσίας ή μετά από καταγγελία/ διαμαρτυρία.
Επίσης δεν είχαν πραγματοποιηθεί:
· Επιθεωρήσεις για τη διαπίστωση συμμόρφωσης στο συντριπτικό ποσοστό δραστηριοτήτων που είχαν ελεγχθεί στα προηγούμενα χρόνια και βρέθηκαν να ρυπαίνουν και να υποβαθμίζουν το περιβάλλον.
· Επιθεωρήσεις/Δράσεις ελέγχου της διαχείρισης επικίνδυνων–τοξικών αποβλήτων (διασυνοριακή μεταφορά κλπ).
Ειδικότερα από τους ελέγχους της περιόδου 2007 – 2009 διαπιστώθηκαν τα παρακάτω:
Α. Οι διαπιστωθείσες και βεβαιωθείσες παραβάσεις αφορούν κυρίως σε:
1. Ελλιπείς μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
2. Έλλειψη περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
3. Έλλειψη συστημάτων παρακολούθησης εκπομπών ρύπων (monitoring).
4. Έλλειψη αδειοδοτήσεων (υγρά- στερεά απόβλητα).
5. Μη τήρηση περιβαλλοντικών όρων.
6. Έλλειψη συστημάτων αντιρρύπανσης.
7. Ανεπαρκής λειτουργία συστημάτων αντιρρύπανσης.
8. Αυθαίρετες παρεμβάσεις.
9. Αυθαίρετη ανόρυξη γεωτρήσεων εντός των εγκαταστάσεων των δραστηριοτήτων.
Αναλυτικότερα:
Οι διαπιστωθείσες και βεβαιωθείσες παραβάσεις αφορούν κυρίως σε:
Ø Λειτουργία των περισσοτέρων δραστηριοτήτων, χωρίς να έχουν λάβει ή να έχουν σε ισχύ τις απαιτούμενες από την ισχύουσα νομοθεσία άδειες διάθεσης υγρών αποβλήτων ή/και άδειες διαχείρισης επικινδύνων αποβλήτων σύμφωνα με την ΚΥΑ 13588/725 (ΦΕΚ 383/Β/2006).
Ø Μη καταγραφή των παραγόμενων και διατιθέμενων στερεών αποβλήτων (επικίνδυνων και μη) και πλημμελής παρακολούθηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους.
Β. Κατά τους διενεργηθέντες επανελέγχους την περίοδο 2007-2009 (σε ποσοστό περίπου 13% των έως τότε ελέγχων) διαπιστώθηκε:
Ø Μερική συμμόρφωση των ελεγμένων αποβλήτων.
Ø Ανάκληση των αδειών υπεδάφιας διάθεσης των επικινδύνων υγρών αποβλήτων.
Ø Συλλογή των ανεπεξέργαστων/επεξεργασμένων αποβλήτων σε δεξαμενές και διάθεσή τους σε αδειοδοτημένες εταιρείες.
Ø Μερική τροποποίηση συστημάτων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων με εγκατάσταση συστημάτων εξάτμισης ή ανακύκλωσης των υγρών αποβλήτων.
Γ. Επανέλεγχοι ΕΥΕΠ με στόχο την συμμόρφωση (2009-2010).
Βασικός στόχο της ΕΥΕΠ, κατά την παρούσα φάση αποτελεί η συμμόρφωση των βιομηχανικών μονάδων στις απαιτήσεις της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Στο πλαίσιο των επανελέγχων τα κλιμάκια επιθεωρητών εστιάζονται σε πλήρη έλεγχο του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας και ειδικότερα:
1. Στον έλεγχο στοιχειών παραγωγής (ακριβή ισοζύγια παραγωγής προϊόντων, αποβλήτων και χρήσης νερού), ως αναπόσπαστο συστατικό της υποβαλλόμενης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων προς αδειοδότηση, παράλληλα με τον έλεγχο τήρησης των περιβαλλοντικών όρων.
2. Στην τήρηση μηνιαίου μητρώου στα στερεά απόβλητα, επικίνδυνα και μη, σε βιβλίο θεωρημένο από αρμόδια υπηρεσία και μητρώου σε ηλεκτρονική μορφή.
Θα ζητηθεί :
· Εγκατάσταση, από τις βιομηχανίες, παροχομέτρων, (μη αναλογικά, μη μηδενιζόμενα που θα καταγράφουν διαρκώς την παροχή) στις γραμμές των υγρών απόβλήτων και αυτόματων δειγματοληπτών στις εξόδους των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων και στην αρχή των αγωγών που παροχετεύουν τα υγρά τους απόβλητα στο Ασωπό), ώστε να υπάρχει καθημερινός έλεγχος στα παραγόμενα απόβλητα σε κάθε βιομηχανία, προκειμένου να αποφεύγονται φαινόμενα ανεξέλεγκτων απορρίψεων.
· Έκδοση αναλυτικών λογαριασμών από την εταιρεία ύδρευσης της περιοχής, ώστε να είναι εφικτός ο έλεγχος της κατανάλωσης νερού, ο οποίος σχετίζεται με την παραγόμενη ποσότητα αποβλήτων.
Παράλληλα θα γίνει:
1. Καταγραφή όλων των γεωτρήσεων (παλαιών και νέων) που διαθέτουν οι βιομηχανίες και εγκατάσταση παροχόμετρων σε αυτές για τον έλεγχο των αντλούμενων ποσοτήτων. Σφράγιση των γεωτρήσεων που δεν χρησιμοποιούνται.
2. Σφράγιση των υφιστάμενων βόθρων διάθεσης των βιομηχανικών αποβλήτων, παρουσία αρμόδιας αρχής (Νομαρχία). Σήμερα όλοι οι βόθροι, στους οποίους οι βιομηχανίες διέθεταν μέχρι τον Μάρτιο του 2008 τα βιομηχανικά τους απόβλητα παραμένουν ασφράγιστοι, με αποτέλεσμα να μην διασφαλίζεται η προστασία του περιβάλλοντος. Επιπρόσθετα, οι βόθροι των αστικών λυμάτων πολύ συχνά γίνονται και αποδέκτες των βιομηχανικών ανεπεξέργαστων λυμάτων.
ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΤΕΛΟΣ ΟΤΙ:
ΒΑΣΙΚΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ αποτελεί: Η βελτίωση της ποιότητας της διαδικασίας αδειοδότησης, ώστε να αναφέρονται λεπτομερώς, στις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η παραγωγική διαδικασία, οι ουσίες που χρησιμοποιούνται, οι γραμμές των αποβλήτων (στερεών και υγρών), καθώς και ο τρόπος/χρόνος αποθήκευσής τους, δεδομένου ότι, με αυτόν τον τρόπο θα εκδίδονται και αυστηρότερες ΑΕΠΟ.
Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ)
Φεβρουάριος 2010
ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΛΕΚΑΝΗ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΤΟΥ ΑΣΩΠΟΥ
(ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΝΟΜΩΝ ΒΟΙΩΤΙΑΣ, ΕΥΒΟΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ)
ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ 2004 – 2009
ΣΥΝΟΨΗ
Τον Αύγουστο του 2007 ανιχνεύθηκε εξασθενές χρώμιο στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής Οινοφύτων – Ασωπού μετά από μετρήσεις του Γενικού Χημείου του Κράτους.
Υπό την πίεση των γεγονότων και του πλήθους των δημοσιευμάτων και των σχετικών τηλεοπτικών εκπομπών, που είδαν το φως κατά την περίοδο Αύγουστος – Νοέμβριος 2007, ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κήρυξε «το θέμα Ασωπού» σαν περίπτωση «Ειδικής Εθνικής παρέμβασης» και έδωσε εντολή στην Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ) να προβεί στη διενέργεια επιθεωρήσεων και ελέγχων.
Το θέμα των ελέγχων στην ευρύτερη περιοχή Οινοφύτων, Σχηματαρίου, Ασωπού είχε τεθεί ως προτεραιότητα ήδη από την εποχή που συγκροτήθηκε η ΕΥΕΠ (αρχές 2004) και στο πρώτο εξάμηνο του 2004 διενεργήθηκαν έλεγχοι σε 13 βιομηχανικές μονάδες. Εντατικοί έλεγχοι έγιναν πάλι μετά τον Νοέμβριο του 2007, όταν είχε αποκαλυφθεί η παρουσία εξασθενούς χρωμίου στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής και η πίεση από τα ΜΜΕ και την κοινή γνώμη ήταν πολύ μεγάλη.
Το πρόβλημα που αναδείχθηκε από μετρήσεις στην περιοχή Ασωπού-Οινοφύτων, σχετικά με τη ρύπανση του υπεδάφους και του υδροφόρου ορίζοντα από την επικίνδυνη ουσία του εξασθενούς χρωμίου [Cr (VI)], είχε την αφετηρία του, όπως προέκυψε από τις αυτοψίες των Επιθεωρητών της Ε.Υ.Ε.Π., στο γεγονός ότι βιομηχανίες που χρησιμοποιούσαν Χρώμιο ή ενώσεις Χρωμίου στην παραγωγική τους διαδικασία προέβαιναν σε υπεδάφια διάθεση των αποβλήτων τους. Στις μονάδες αυτές επετράπη να λειτουργήσουν, χωρίς την εφαρμογή των διατάξεων της Κ.Υ.Α. 26857/553/88, αλλά και με ατελή εφαρμογή των διατάξεων της Υ.Δ. Ε1β/221/65, γεγονός που, μεταξύ άλλων, σήμαινε ότι:
· Δεν ζητήθηκε και δεν έγινε προκαταρκτική έρευνα που να περιλαμβάνει μελέτη των υδρογεωλογικών συνθηκών της αντίστοιχης ζώνης και μελέτη της διϋλιστικής ικανότητας του εδάφους και του υπεδάφους, όπως απαιτείται από τη νομοθεσία. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας θα απέτρεπε πιθανότατα τη χορήγηση αδειών υπεδάφιας διάθεσης των αποβλήτων στις βιομηχανίες, στην περίπτωση που διαπιστώνονταν ότι αυτή θα προκαλούσε υποβάθμιση των υπογείων νερών.
· Δεν διασφαλίστηκε η δυνατότητα εποπτείας της ποιότητας των υπογείων νερών από την αρμόδια αρχή, αλλιώς το πρόβλημα θα είχε διαπιστωθεί πολύ νωρίτερα και θα είχε επιχειρηθεί η ανακοπή του.
· Δεν διασφαλίστηκε η τήρηση όλων των τεχνικών προφυλάξεων, ώστε να αποφευχθεί η ρύπανση των υπόγειων νερών και οι επικίνδυνες ουσίες να μη μπορούν να φθάσουν σε άλλα υδατικά συστήματα ή να βλάψουν άλλα οικοσυστήματα.
· Δεν εκδόθηκαν Άδειες Διάθεσης των αποβλήτων από τις αρμόδιες κατά περίπτωση Δ/νσεις Πολεοδομίας και Υγιεινής της οικείας Νομαρχίας.
Διαπιστώθηκε επίσης ότι οι επιθεωρήσεις, οι οποίες πραγματοποιούνταν από τις κεντρικές, περιφερειακές και νομαρχιακές υπηρεσίες, ελάμβαναν χώρα κυρίως στο πλαίσιο της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων, ενώ πολύ λίγοι ήταν οι έλεγχοι που πραγματοποιούνταν μετά από προγραμματισμό (μηνιαίο ή ετήσιο) της αρμόδιας υπηρεσίας ή μετά από καταγγελία/ διαμαρτυρία.
Επίσης δεν είχαν πραγματοποιηθεί:
· Επιθεωρήσεις για τη διαπίστωση συμμόρφωσης στο συντριπτικό ποσοστό δραστηριοτήτων που είχαν ελεγχθεί στα προηγούμενα χρόνια και βρέθηκαν να ρυπαίνουν και να υποβαθμίζουν το περιβάλλον.
· Επιθεωρήσεις/Δράσεις ελέγχου της διαχείρισης επικίνδυνων–τοξικών αποβλήτων (διασυνοριακή μεταφορά κλπ).
Ειδικότερα από τους ελέγχους της περιόδου 2007 – 2009 διαπιστώθηκαν τα παρακάτω:
Α. Οι διαπιστωθείσες και βεβαιωθείσες παραβάσεις αφορούν κυρίως σε:
1. Ελλιπείς μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
2. Έλλειψη περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
3. Έλλειψη συστημάτων παρακολούθησης εκπομπών ρύπων (monitoring).
4. Έλλειψη αδειοδοτήσεων (υγρά- στερεά απόβλητα).
5. Μη τήρηση περιβαλλοντικών όρων.
6. Έλλειψη συστημάτων αντιρρύπανσης.
7. Ανεπαρκής λειτουργία συστημάτων αντιρρύπανσης.
8. Αυθαίρετες παρεμβάσεις.
9. Αυθαίρετη ανόρυξη γεωτρήσεων εντός των εγκαταστάσεων των δραστηριοτήτων.
Αναλυτικότερα:
Οι διαπιστωθείσες και βεβαιωθείσες παραβάσεις αφορούν κυρίως σε:
Ø Λειτουργία των περισσοτέρων δραστηριοτήτων, χωρίς να έχουν λάβει ή να έχουν σε ισχύ τις απαιτούμενες από την ισχύουσα νομοθεσία άδειες διάθεσης υγρών αποβλήτων ή/και άδειες διαχείρισης επικινδύνων αποβλήτων σύμφωνα με την ΚΥΑ 13588/725 (ΦΕΚ 383/Β/2006).
Ø Μη καταγραφή των παραγόμενων και διατιθέμενων στερεών αποβλήτων (επικίνδυνων και μη) και πλημμελής παρακολούθηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών τους.
Β. Κατά τους διενεργηθέντες επανελέγχους την περίοδο 2007-2009 (σε ποσοστό περίπου 13% των έως τότε ελέγχων) διαπιστώθηκε:
Ø Μερική συμμόρφωση των ελεγμένων αποβλήτων.
Ø Ανάκληση των αδειών υπεδάφιας διάθεσης των επικινδύνων υγρών αποβλήτων.
Ø Συλλογή των ανεπεξέργαστων/επεξεργασμένων αποβλήτων σε δεξαμενές και διάθεσή τους σε αδειοδοτημένες εταιρείες.
Ø Μερική τροποποίηση συστημάτων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων με εγκατάσταση συστημάτων εξάτμισης ή ανακύκλωσης των υγρών αποβλήτων.
Γ. Επανέλεγχοι ΕΥΕΠ με στόχο την συμμόρφωση (2009-2010).
Βασικός στόχο της ΕΥΕΠ, κατά την παρούσα φάση αποτελεί η συμμόρφωση των βιομηχανικών μονάδων στις απαιτήσεις της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Στο πλαίσιο των επανελέγχων τα κλιμάκια επιθεωρητών εστιάζονται σε πλήρη έλεγχο του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας και ειδικότερα:
1. Στον έλεγχο στοιχειών παραγωγής (ακριβή ισοζύγια παραγωγής προϊόντων, αποβλήτων και χρήσης νερού), ως αναπόσπαστο συστατικό της υποβαλλόμενης Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων προς αδειοδότηση, παράλληλα με τον έλεγχο τήρησης των περιβαλλοντικών όρων.
2. Στην τήρηση μηνιαίου μητρώου στα στερεά απόβλητα, επικίνδυνα και μη, σε βιβλίο θεωρημένο από αρμόδια υπηρεσία και μητρώου σε ηλεκτρονική μορφή.
Θα ζητηθεί :
· Εγκατάσταση, από τις βιομηχανίες, παροχομέτρων, (μη αναλογικά, μη μηδενιζόμενα που θα καταγράφουν διαρκώς την παροχή) στις γραμμές των υγρών απόβλήτων και αυτόματων δειγματοληπτών στις εξόδους των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων και στην αρχή των αγωγών που παροχετεύουν τα υγρά τους απόβλητα στο Ασωπό), ώστε να υπάρχει καθημερινός έλεγχος στα παραγόμενα απόβλητα σε κάθε βιομηχανία, προκειμένου να αποφεύγονται φαινόμενα ανεξέλεγκτων απορρίψεων.
· Έκδοση αναλυτικών λογαριασμών από την εταιρεία ύδρευσης της περιοχής, ώστε να είναι εφικτός ο έλεγχος της κατανάλωσης νερού, ο οποίος σχετίζεται με την παραγόμενη ποσότητα αποβλήτων.
Παράλληλα θα γίνει:
1. Καταγραφή όλων των γεωτρήσεων (παλαιών και νέων) που διαθέτουν οι βιομηχανίες και εγκατάσταση παροχόμετρων σε αυτές για τον έλεγχο των αντλούμενων ποσοτήτων. Σφράγιση των γεωτρήσεων που δεν χρησιμοποιούνται.
2. Σφράγιση των υφιστάμενων βόθρων διάθεσης των βιομηχανικών αποβλήτων, παρουσία αρμόδιας αρχής (Νομαρχία). Σήμερα όλοι οι βόθροι, στους οποίους οι βιομηχανίες διέθεταν μέχρι τον Μάρτιο του 2008 τα βιομηχανικά τους απόβλητα παραμένουν ασφράγιστοι, με αποτέλεσμα να μην διασφαλίζεται η προστασία του περιβάλλοντος. Επιπρόσθετα, οι βόθροι των αστικών λυμάτων πολύ συχνά γίνονται και αποδέκτες των βιομηχανικών ανεπεξέργαστων λυμάτων.
ΣΗΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΤΕΛΟΣ ΟΤΙ:
ΒΑΣΙΚΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ αποτελεί: Η βελτίωση της ποιότητας της διαδικασίας αδειοδότησης, ώστε να αναφέρονται λεπτομερώς, στις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η παραγωγική διαδικασία, οι ουσίες που χρησιμοποιούνται, οι γραμμές των αποβλήτων (στερεών και υγρών), καθώς και ο τρόπος/χρόνος αποθήκευσής τους, δεδομένου ότι, με αυτόν τον τρόπο θα εκδίδονται και αυστηρότερες ΑΕΠΟ.
Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ)
Φεβρουάριος 2010
ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ, για την ΕΞΥΓΕΙΑΝΣΗ, την ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ. και την ΑΞΙΟΒΙΩΤΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ,ΤΩΝ ΤΟΞΙΝΩΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΜΑΣ.
Εισηγητής: ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ. ΠΑΝΤΕΛΟΓΛΟΥ. Χημικός, Μsc Βιοχημικός Μηχανικός. ΙΤΑΠ (Οινόφυτα) .
Καλησπέρα σας και ευχαριστίες ,για την πρόσκληση μας, σαν ΙΤΑΠ, στην Ημερίδα αυτή.
ΣΕ μια τέτοια ειδική ημερίδα, Με τόσες πολλές νέες παρουσίες «παραγόντων και φορέων που θέλουν τώρα να λύσουν τα προβλήματα» στους τόπους αυτούς, αξίζει να διατυπωθεί η παρατήρηση ότι : Έπρεπε να είχαν προσφερθεί , πολλά χρόνια πριν, για να είχαν προλάβει τα προβλήματα.
Έχουμε σαφή συναίσθηση ότι: Ο παρεχόμενος χρόνος σε μιας εισήγησης, δεν χωρά την αποσταγμένη πολύχρονη πείρα μας, και τα συμπεράσματα μας ,από «το ξέθαμα», την «αναγνώριση των προβλημάτων», και τις «προτάσεις επίλυσης τους» για τους τόπους μας.
Για αυτό , στον χρόνο που έχουμε: Περιοριζόμαστε αυστηρά στην διατύπωση των ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΩΝ για να παραχθεί το ποθούμενο αποτέλεσμα για την δημόσια υγεία και την υγεία του περιβάλλοντος ζωής μας.
Για «συμπληρωματική πληροφόρηση σας,» επί των αναλυτικών απόψεων του ΙΤΑΠ , για κάθε ένα σημείο και επιμέρους θέμα, επιτρέψτε μου να σας παραπέμψω στην ειδική διαχρονικά αρθογραφία μας και τις ειδικές εκδόσεις του ΙΤΑΠ, (που μπορείτε να έχετε δωρεάν).Όπως επίσης και το γεγονός ότι θα έχουμε χρόνο να τα συζητάμε αναλυτικά, στα πλαίσια ,μιας ανοιχτής συμμετοχής όλων μας, στην «Θεσμοθετημένη δημόσια διαβούλευση» των θεμάτων του τόπου μας, Που πρέπει να συγκροτηθεί και να αρχίσει άμεσα..
Η συνάντηση μας αυτή, Θέλω να πιστεύω ότι: Γίνεται σε ένα κοινό πεδίο: Αυτό τις υποστήριξη τις αντικειμενικής αληθείας.
Φίλοι Μηχανικοί.
Η αντικειμενική αλήθεια. Και μάλιστα σαν βάση σχεδιασμού έργων και ενεργειών με σοβαρότητα:
Δεν κερδίζεται με την κωμωδία τις συλλογής δεδομένων από το πεδίο με την μέθοδο «των συνεντεύξεων με τον ρυπαντή». Εδω ούτε «κατάρτιση καταλόγων υπαρκτών εργοστασίων» δεν κατάφεραν να κάνουν και να παρουσιάσουν.. Ε όχι!! Λοιπόν να έχουμε εμπιστοσύνη: Στην «καταγραφή δεδομένων και στοιχείων» από Αρχαιολογικές Μ.Π,Ε.. Από άσχετες προς το υπαρκτό εργοστάσιο-πεπαλαιωμένες ΑΕΠΟ, και από «μαϊμούδες άδειες» απόρριψης τοξικών απόβλητων.
Αυτό το πράγμα δεν πάει άλλο .Και πρέπει να ανατραπεί και να αλλάξει ριζικά.
Προϋπόθεση είναι η κατάρτιση σύγχρονων και πραγματικών δεδομένων για τα υπάρχοντα εργοστάσια, την πραγματική δραστηριότητα τους, τις πραγματικές «ισορροπίες μαζών»,νερού, υλικών, παραγωγής, κ.λ.π. και αυτό σημαίνει νέες ΜΠΕ, και ΑΕΠΟ.
Πρέπει τα ψεύτικα δεδομένα για τις βιομηχανικές δραστηριότητες στους τόπους αυτούς ,να Υποκατασταθούν άμεσα ,με σωστά ΔΕΔΟΜΕΝΑ, προκειμένου τα ΝΕΑ και ΑΚΡΙΒΗ να λειτουργήσουν σαν στερεή βάση για να βγουν κοινά συμπεράσματα.
Και τότε : Με βάση Αυτά , Να προκριθούν τεχνικές λύσεις, Αλλά κυρίως: Να αποκρυσταλλωθούν απόψεις για άμεσες πολιτικές ενέργειες που θα βγάλουν τα ζητήματα από την απραξία. Προκειμένου Τελικά: «να παραχθεί το τελικό αποτέλεσμα», Και Μάλιστα σε χρόνο dt.
Αυτό είναι εκείνο το κριτήριο με το οποίο θα κριθούν τα πάντα!!!!.
Είναι «πολύ ουσιαστική» αυτή η προϋπόθεση, Για αυτό: Ας μην ξεφύγει τις προσοχής όλων μας: Το ζητούμενο δεν είναι μόνο : «η παραγωγή χαρτιών»,( με νόμους ,εγκυκλίους είτε και κείμενα από σοφές πρόσθετες μελέτες). Δεν είναι μόνον: να εφαρμοστούν «τα χαρτιά» και κατασκευαστούν τα έργα ,ρίχνοντας Μπετό και Σίδερα!! Δεν είναι μόνον: να φτιαχτούν άνθρωπο-δομές και
Να διασφαλιστεί: η αξιόπιστη οργανωτική διάταξη τους «επί έργον» στο πεδίο. Να λειτουργηθούν , εγκαταστάσεις και λύσεις και να εφαρμοστούν έλεγχοι για σωστή εφαρμογή και απόδοση των λύσεων.
Το Ζητούμενο είναι όλα αυτά μαζί, Αλλά και παραπέρα :
Να Υλοποιούνται σε συνεχές ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ και να μπαίνουν σε λειτουργία ΜΟΝΙΜΗ, ΣΩΣΤΗ,ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Προκειμένου: καθημερινά, να παράγεται ελεγχόμενα ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ,από όλα αυτά!!
Και τέλος: Αυτό χρειάζεται να γίνει “Από χτες το βράδυ”!!! Μια χρονική διάσταση που την συνηθίζουμε στις ενδο-εργοστασιακές εντολές όταν ζητάμε αποτέλεσμα.
Δηλαδή το ζητούμενο είναι το ΓΛΗΓΟΡΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ,,Που δεν Θα είναι τίποτα άλλο παρά: μια ΟΛΙΚΗ ΣΥΝΙΣΤΑΜΕΝΗ, σύνθεσης ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΙΣΤΩΣΩΝ, Όπως:
Καθαρό- αξιόπιστα εγγυημένο-φτηνό νερό «Ανθρώπινης χρήσης»για τον κόσμο των περιοχών. Και αυτό σημαίνει κατασκευή και λειτουργία ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΔΥΙΛΙΣΤΗΡΙΟΥ Ποσίμου Νερού. Που θα καλύψει όλες τις τοξινωμενες περιοχές.
Κρατική Διάγνωση ζημιάς υγείας των πολιτών και Δωρεάν ιατρική φροντίδα κάθε πολίτη των περιοχών που τοξινωθηκαν
Εγγυημένες ενέργειες βιομηχανικής Αντί-ρύπανσης(είτε σταματήματος τις ρύπανσης) με φρέσκιες δεσμευτικές Μ.Π.Ε. (λειτουργούντων και νέων βιομηχανιών).
Σωστές ,νόμιμες, ανανεώσιμες, Κρατικές ΑΕΠΟ και άδειες λειτουργίας εγκαταστάσεων, Προσβάσημες από τον κόσμο των τόπων.
Πλαισίωση των τόπων, με Σχεδιασμό , άμεσης εφαρμογής « διαχείρισης υδατικών πόρων» (επιφανειακών και υπόγειων).
Χωροταξική οργάνωση των τόπων, για αξιοβιωτη ζωή στους τόπους, με ΖΟΕ, Σχεδία πόλης, κ.λ.π. αποτελεσματικά εργαλεία, « μόνιμου χωρισμού σπιτιών από εργοστάσια».
Υποχρεωτικά δημιουργία : ιδιωτικής βιομηχανικής περιοχής(στις περιοχές αποκλειστικά που ήδη υπάρχουν τα εργοστάσια και Όχι σε νέες Παρθένες περιοχές ).
Σταμάτημα της «σημειακής χωροθέτησης». Απαγόρευση ολότελα, της ανέγερσης εργοστασίων «εκτός σχεδίου»και «τις Έρπουσας δόμησης τους», κατά μήκος εθνικής οδού.
Υποχρεωτική Πλαισίωση «των ιδιωτικών περιοχών λειτουργίας βιομηχανιών» , με ιδιωτικά έργα πληρωμένα από δικούς τους πόρους ,για την Κατασκευής δικτύου συλλογής , προ-επεξεργασμένων ειδικών, υγρών βιομηχανικών αποβλήτων και κεντρικό σταθμό ,Παραπέρα βιολογικής επεξεργασίας τους.
Και μια που όλοι Τώρα πλέον συμφωνάμε:
«Το ποτάμι να ξαναγίνει ποτάμι» ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ.
Πρέπει να ξεχασθεί, η όποια συμμετοχή του σαν αποδέκτης επεξεργασμένων είτε ανεπεξέργαστων αποβλήτων. Για να κάνουμε οικονομία νερού, «Τα επεξεργασμένα νερά» από τους «κεντρικούς βιολογικούς καθαρισμούς» των ιδιωτικών βιομηχανικών περιοχών, ξαναγυρνούν αποκλειστικά και μόνο στην βιομηχανία, για βιομηχανική χρήση τους. Συνδυαζόμενα με «Προγράμματα Ελαχιστοποίησης»χρήσης νερού και δημιουργίας αποβλήτων, στις «ιδιωτικές βιομηχανικές περιοχές».
Άμεση Εφαρμογή: ειδικών Προγραμμάτων «διακρίβωσης ποιότητας», Βιομηχανικών και αγρό-κτηνοτροφικά παραγομένων τροφίμων, στους τόπους ,σε συνδυασμό με επιβολή ειδικών μέτρων για ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ τους.
Και φυσικά ,λήψη ειδικών μέτρων υποστήριξης τις πληττόμενης αγρό-κτηνοτροφικής τοπικής παραγωγής.
Φίλοι, Συνάδελφοι Μηχανικοί.
Με χαρά είδαμε ότι :Η ειδική Έκθεση τις ειδικής Επιτροπής του Τ.Ε.Ε., συμφωνεί σε παρά πολλά σημεία με τις διαπιστώσεις, τα συμπεράσματα, τις θέσεις, και τις προτάσεις που έχουν διαμορφωθεί μέσα από τον πολύχρονο αγώνα, των επιστημόνων και μηχανικών του ΙΤΑΠ. Παρά το ότι: Δεν ήρθαμε καθόλου σε επίσημη επαφή συνεργασίας και δεν δουλέψαμε τίποτα από όλα αυτά μαζί.
Υπάρχουν φυσικά, μερικά θέματα που τυγχάνουν διαφορετικής ιεράρχησης, και αιτήματα που έχουν ανάγκη από ορισμένες διευκρινήσεις. Επί αυτών, την θέση μας ξεκαθαρίζουμε, σε πρόσφατο, δημοσιευμένο άρθρο του ΙΤΑΠ , με τίτλο “Ε!!! Όχι και να τους αφήσουμε να καταθέσουν οβολό………έναντι πολλαπλασίου κέρδους!!!». Στο οποίο σας παραπέμπω
Εκτιμώ, και Είμαι σίγουρος λοιπόν ότι : Η τελικές μας θέσεις μπορούν να συμπίπτουν απόλυτα, ως αναφορά το τεχνικά πρακτέο. Πολύ εύκολα θα πετύχουμε την πλήρη εναρμόνιση, στα πλαίσια μιας κοινής συνεργασίας «στην θεσμοθετημένη δημόσια διαβούλευση» που πρέπει να αρχίσει από ΔΕΥΤΕΡΑΣ, ώστε η εξουσία να βρεθεί με ενιαίες προτάσεις υλοποίησης.
Ας γίνει κοινό θέμα τιμής και συνθήματα της παραπέρα κοινής δουλειάς μας Τ.Ε.Ε.-ΙΤΑΠ τα: 1.ΣΩΣΤΑ μελετημένα ΕΡΓΑ. 2.ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ πολιτική εφαρμογής των ΜΕΤΡΩΝ αντί-ρύπανσης/απορρύπανσης. 3. Υποδομές και ικανές άνθρωπο –δομές για την επιτυχημένη λειτουργικότητας, των μέτρων .
Πράγματα που θα αλλάξουν τούτες τις πολύπαθες περιοχές και που θα μπορέσουν να φέρουν, το ΠΟΛΥΠΟΘΟΥΜΕΝΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ της ΑΞΙΟΒΙΩΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, με προστασία της υγείας ΟΛΩΝ ΜΑΣ.
Η ΓΝΩΣΗ της αλήθειας , Η ΛΟΓΙΚΗ και Η έντιμη ΥΠΗΡΕΤΗΣΗ του δικαίου, καλούν :
Επιστήμονες και Μηχανικούς των τόπων αυτών, να προσφέρουν επιτέλους, υπηρεσίες τέτοιας ποιότητας στον κόσμο των τόπων αυτών. Τους το οφείλουν
Σας Ευχαριστώ.
Καλησπέρα σας και ευχαριστίες ,για την πρόσκληση μας, σαν ΙΤΑΠ, στην Ημερίδα αυτή.
ΣΕ μια τέτοια ειδική ημερίδα, Με τόσες πολλές νέες παρουσίες «παραγόντων και φορέων που θέλουν τώρα να λύσουν τα προβλήματα» στους τόπους αυτούς, αξίζει να διατυπωθεί η παρατήρηση ότι : Έπρεπε να είχαν προσφερθεί , πολλά χρόνια πριν, για να είχαν προλάβει τα προβλήματα.
Έχουμε σαφή συναίσθηση ότι: Ο παρεχόμενος χρόνος σε μιας εισήγησης, δεν χωρά την αποσταγμένη πολύχρονη πείρα μας, και τα συμπεράσματα μας ,από «το ξέθαμα», την «αναγνώριση των προβλημάτων», και τις «προτάσεις επίλυσης τους» για τους τόπους μας.
Για αυτό , στον χρόνο που έχουμε: Περιοριζόμαστε αυστηρά στην διατύπωση των ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΩΝ για να παραχθεί το ποθούμενο αποτέλεσμα για την δημόσια υγεία και την υγεία του περιβάλλοντος ζωής μας.
Για «συμπληρωματική πληροφόρηση σας,» επί των αναλυτικών απόψεων του ΙΤΑΠ , για κάθε ένα σημείο και επιμέρους θέμα, επιτρέψτε μου να σας παραπέμψω στην ειδική διαχρονικά αρθογραφία μας και τις ειδικές εκδόσεις του ΙΤΑΠ, (που μπορείτε να έχετε δωρεάν).Όπως επίσης και το γεγονός ότι θα έχουμε χρόνο να τα συζητάμε αναλυτικά, στα πλαίσια ,μιας ανοιχτής συμμετοχής όλων μας, στην «Θεσμοθετημένη δημόσια διαβούλευση» των θεμάτων του τόπου μας, Που πρέπει να συγκροτηθεί και να αρχίσει άμεσα..
Η συνάντηση μας αυτή, Θέλω να πιστεύω ότι: Γίνεται σε ένα κοινό πεδίο: Αυτό τις υποστήριξη τις αντικειμενικής αληθείας.
Φίλοι Μηχανικοί.
Η αντικειμενική αλήθεια. Και μάλιστα σαν βάση σχεδιασμού έργων και ενεργειών με σοβαρότητα:
Δεν κερδίζεται με την κωμωδία τις συλλογής δεδομένων από το πεδίο με την μέθοδο «των συνεντεύξεων με τον ρυπαντή». Εδω ούτε «κατάρτιση καταλόγων υπαρκτών εργοστασίων» δεν κατάφεραν να κάνουν και να παρουσιάσουν.. Ε όχι!! Λοιπόν να έχουμε εμπιστοσύνη: Στην «καταγραφή δεδομένων και στοιχείων» από Αρχαιολογικές Μ.Π,Ε.. Από άσχετες προς το υπαρκτό εργοστάσιο-πεπαλαιωμένες ΑΕΠΟ, και από «μαϊμούδες άδειες» απόρριψης τοξικών απόβλητων.
Αυτό το πράγμα δεν πάει άλλο .Και πρέπει να ανατραπεί και να αλλάξει ριζικά.
Προϋπόθεση είναι η κατάρτιση σύγχρονων και πραγματικών δεδομένων για τα υπάρχοντα εργοστάσια, την πραγματική δραστηριότητα τους, τις πραγματικές «ισορροπίες μαζών»,νερού, υλικών, παραγωγής, κ.λ.π. και αυτό σημαίνει νέες ΜΠΕ, και ΑΕΠΟ.
Πρέπει τα ψεύτικα δεδομένα για τις βιομηχανικές δραστηριότητες στους τόπους αυτούς ,να Υποκατασταθούν άμεσα ,με σωστά ΔΕΔΟΜΕΝΑ, προκειμένου τα ΝΕΑ και ΑΚΡΙΒΗ να λειτουργήσουν σαν στερεή βάση για να βγουν κοινά συμπεράσματα.
Και τότε : Με βάση Αυτά , Να προκριθούν τεχνικές λύσεις, Αλλά κυρίως: Να αποκρυσταλλωθούν απόψεις για άμεσες πολιτικές ενέργειες που θα βγάλουν τα ζητήματα από την απραξία. Προκειμένου Τελικά: «να παραχθεί το τελικό αποτέλεσμα», Και Μάλιστα σε χρόνο dt.
Αυτό είναι εκείνο το κριτήριο με το οποίο θα κριθούν τα πάντα!!!!.
Είναι «πολύ ουσιαστική» αυτή η προϋπόθεση, Για αυτό: Ας μην ξεφύγει τις προσοχής όλων μας: Το ζητούμενο δεν είναι μόνο : «η παραγωγή χαρτιών»,( με νόμους ,εγκυκλίους είτε και κείμενα από σοφές πρόσθετες μελέτες). Δεν είναι μόνον: να εφαρμοστούν «τα χαρτιά» και κατασκευαστούν τα έργα ,ρίχνοντας Μπετό και Σίδερα!! Δεν είναι μόνον: να φτιαχτούν άνθρωπο-δομές και
Να διασφαλιστεί: η αξιόπιστη οργανωτική διάταξη τους «επί έργον» στο πεδίο. Να λειτουργηθούν , εγκαταστάσεις και λύσεις και να εφαρμοστούν έλεγχοι για σωστή εφαρμογή και απόδοση των λύσεων.
Το Ζητούμενο είναι όλα αυτά μαζί, Αλλά και παραπέρα :
Να Υλοποιούνται σε συνεχές ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ και να μπαίνουν σε λειτουργία ΜΟΝΙΜΗ, ΣΩΣΤΗ,ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ. Προκειμένου: καθημερινά, να παράγεται ελεγχόμενα ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ,από όλα αυτά!!
Και τέλος: Αυτό χρειάζεται να γίνει “Από χτες το βράδυ”!!! Μια χρονική διάσταση που την συνηθίζουμε στις ενδο-εργοστασιακές εντολές όταν ζητάμε αποτέλεσμα.
Δηλαδή το ζητούμενο είναι το ΓΛΗΓΟΡΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ,,Που δεν Θα είναι τίποτα άλλο παρά: μια ΟΛΙΚΗ ΣΥΝΙΣΤΑΜΕΝΗ, σύνθεσης ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΙΣΤΩΣΩΝ, Όπως:
Καθαρό- αξιόπιστα εγγυημένο-φτηνό νερό «Ανθρώπινης χρήσης»για τον κόσμο των περιοχών. Και αυτό σημαίνει κατασκευή και λειτουργία ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΔΥΙΛΙΣΤΗΡΙΟΥ Ποσίμου Νερού. Που θα καλύψει όλες τις τοξινωμενες περιοχές.
Κρατική Διάγνωση ζημιάς υγείας των πολιτών και Δωρεάν ιατρική φροντίδα κάθε πολίτη των περιοχών που τοξινωθηκαν
Εγγυημένες ενέργειες βιομηχανικής Αντί-ρύπανσης(είτε σταματήματος τις ρύπανσης) με φρέσκιες δεσμευτικές Μ.Π.Ε. (λειτουργούντων και νέων βιομηχανιών).
Σωστές ,νόμιμες, ανανεώσιμες, Κρατικές ΑΕΠΟ και άδειες λειτουργίας εγκαταστάσεων, Προσβάσημες από τον κόσμο των τόπων.
Πλαισίωση των τόπων, με Σχεδιασμό , άμεσης εφαρμογής « διαχείρισης υδατικών πόρων» (επιφανειακών και υπόγειων).
Χωροταξική οργάνωση των τόπων, για αξιοβιωτη ζωή στους τόπους, με ΖΟΕ, Σχεδία πόλης, κ.λ.π. αποτελεσματικά εργαλεία, « μόνιμου χωρισμού σπιτιών από εργοστάσια».
Υποχρεωτικά δημιουργία : ιδιωτικής βιομηχανικής περιοχής(στις περιοχές αποκλειστικά που ήδη υπάρχουν τα εργοστάσια και Όχι σε νέες Παρθένες περιοχές ).
Σταμάτημα της «σημειακής χωροθέτησης». Απαγόρευση ολότελα, της ανέγερσης εργοστασίων «εκτός σχεδίου»και «τις Έρπουσας δόμησης τους», κατά μήκος εθνικής οδού.
Υποχρεωτική Πλαισίωση «των ιδιωτικών περιοχών λειτουργίας βιομηχανιών» , με ιδιωτικά έργα πληρωμένα από δικούς τους πόρους ,για την Κατασκευής δικτύου συλλογής , προ-επεξεργασμένων ειδικών, υγρών βιομηχανικών αποβλήτων και κεντρικό σταθμό ,Παραπέρα βιολογικής επεξεργασίας τους.
Και μια που όλοι Τώρα πλέον συμφωνάμε:
«Το ποτάμι να ξαναγίνει ποτάμι» ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ.
Πρέπει να ξεχασθεί, η όποια συμμετοχή του σαν αποδέκτης επεξεργασμένων είτε ανεπεξέργαστων αποβλήτων. Για να κάνουμε οικονομία νερού, «Τα επεξεργασμένα νερά» από τους «κεντρικούς βιολογικούς καθαρισμούς» των ιδιωτικών βιομηχανικών περιοχών, ξαναγυρνούν αποκλειστικά και μόνο στην βιομηχανία, για βιομηχανική χρήση τους. Συνδυαζόμενα με «Προγράμματα Ελαχιστοποίησης»χρήσης νερού και δημιουργίας αποβλήτων, στις «ιδιωτικές βιομηχανικές περιοχές».
Άμεση Εφαρμογή: ειδικών Προγραμμάτων «διακρίβωσης ποιότητας», Βιομηχανικών και αγρό-κτηνοτροφικά παραγομένων τροφίμων, στους τόπους ,σε συνδυασμό με επιβολή ειδικών μέτρων για ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ τους.
Και φυσικά ,λήψη ειδικών μέτρων υποστήριξης τις πληττόμενης αγρό-κτηνοτροφικής τοπικής παραγωγής.
Φίλοι, Συνάδελφοι Μηχανικοί.
Με χαρά είδαμε ότι :Η ειδική Έκθεση τις ειδικής Επιτροπής του Τ.Ε.Ε., συμφωνεί σε παρά πολλά σημεία με τις διαπιστώσεις, τα συμπεράσματα, τις θέσεις, και τις προτάσεις που έχουν διαμορφωθεί μέσα από τον πολύχρονο αγώνα, των επιστημόνων και μηχανικών του ΙΤΑΠ. Παρά το ότι: Δεν ήρθαμε καθόλου σε επίσημη επαφή συνεργασίας και δεν δουλέψαμε τίποτα από όλα αυτά μαζί.
Υπάρχουν φυσικά, μερικά θέματα που τυγχάνουν διαφορετικής ιεράρχησης, και αιτήματα που έχουν ανάγκη από ορισμένες διευκρινήσεις. Επί αυτών, την θέση μας ξεκαθαρίζουμε, σε πρόσφατο, δημοσιευμένο άρθρο του ΙΤΑΠ , με τίτλο “Ε!!! Όχι και να τους αφήσουμε να καταθέσουν οβολό………έναντι πολλαπλασίου κέρδους!!!». Στο οποίο σας παραπέμπω
Εκτιμώ, και Είμαι σίγουρος λοιπόν ότι : Η τελικές μας θέσεις μπορούν να συμπίπτουν απόλυτα, ως αναφορά το τεχνικά πρακτέο. Πολύ εύκολα θα πετύχουμε την πλήρη εναρμόνιση, στα πλαίσια μιας κοινής συνεργασίας «στην θεσμοθετημένη δημόσια διαβούλευση» που πρέπει να αρχίσει από ΔΕΥΤΕΡΑΣ, ώστε η εξουσία να βρεθεί με ενιαίες προτάσεις υλοποίησης.
Ας γίνει κοινό θέμα τιμής και συνθήματα της παραπέρα κοινής δουλειάς μας Τ.Ε.Ε.-ΙΤΑΠ τα: 1.ΣΩΣΤΑ μελετημένα ΕΡΓΑ. 2.ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΗ πολιτική εφαρμογής των ΜΕΤΡΩΝ αντί-ρύπανσης/απορρύπανσης. 3. Υποδομές και ικανές άνθρωπο –δομές για την επιτυχημένη λειτουργικότητας, των μέτρων .
Πράγματα που θα αλλάξουν τούτες τις πολύπαθες περιοχές και που θα μπορέσουν να φέρουν, το ΠΟΛΥΠΟΘΟΥΜΕΝΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ της ΑΞΙΟΒΙΩΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, με προστασία της υγείας ΟΛΩΝ ΜΑΣ.
Η ΓΝΩΣΗ της αλήθειας , Η ΛΟΓΙΚΗ και Η έντιμη ΥΠΗΡΕΤΗΣΗ του δικαίου, καλούν :
Επιστήμονες και Μηχανικούς των τόπων αυτών, να προσφέρουν επιτέλους, υπηρεσίες τέτοιας ποιότητας στον κόσμο των τόπων αυτών. Τους το οφείλουν
Σας Ευχαριστώ.
Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2010
Συνεντεξη τυύπου της Τ.Μπιρμπίλη στα Οινόφυτα
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ-ΥΠΕΚΑ
Τη Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2010, η Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), Τίνα Μπιρμπίλη, θα δώσει Συνέντευξη Τύπου με αντικείμενο την παρουσίαση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος για τη διαχείριση του περιβαλλοντικού κινδύνου της περιοχής του Ασωπού. Τα χρόνια προβλήματα του Ασωπού αναδείχθηκαν το 2007, όταν ανιχνεύτηκε εξασθενές χρώμιο στον υδροφόρο ορίζοντα, αλλά παραμένουν άλυτα μέχρι σήμερα λόγω της ασυγχώρητης αδιαφορίας που επιδείχθηκε από την Πολιτεία. Η πρώτη επίσκεψη της Υπουργού ΠΕΚΑ, στην περιοχή, που είναι και η μοναδική επίσκεψη Υπουργού Περιβάλλοντος, που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στα Οινόφυτα, σηματοδοτεί την αρχή μιας ειλικρινούς προσπάθειας επίλυσης του προβλήματος.Η εμπειρία που θα αποκτηθεί από την προσπάθεια αποκατάστασης της οικολογικής ισορροπίας στους παρασώπιους οικισμούς και στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις μπορεί να αποτελέσει οδηγό για τη διαχείριση του περιβαλλοντικού κινδύνου σε άλλες, παρόμοιες περιπτώσεις, όπως στη Μεσσαπία της Εύβοιας.Ανταποκρινόμενο σε πάγια αιτήματα της Τοπικής Κοινωνίας, των φορέων και της βιομηχανίας, το ΥΠΕΚΑ επεξεργάστηκε σειρά μέτρων που στηρίζονται στους ακόλουθους άξονες:
· Διασφάλιση της δημόσιας υγείας
· Περιορισμό της ρύπανσης
· Χωρική τακτοποίηση - οργάνωση της άτυπης, έως σήμερα, βιομηχανικής περιοχής Οινοφύτων - Σχηματαρίου
· Θεσμική κατοχύρωση της αποτελεσματικής λειτουργίας των μέτρων
Η Συνέντευξη Τύπου θα πραγματοποιηθεί στις 11.30, στο Αμφιθέατρο του Λυκείου Οινοφύτων.
Τη Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2010, η Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ), Τίνα Μπιρμπίλη, θα δώσει Συνέντευξη Τύπου με αντικείμενο την παρουσίαση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος για τη διαχείριση του περιβαλλοντικού κινδύνου της περιοχής του Ασωπού. Τα χρόνια προβλήματα του Ασωπού αναδείχθηκαν το 2007, όταν ανιχνεύτηκε εξασθενές χρώμιο στον υδροφόρο ορίζοντα, αλλά παραμένουν άλυτα μέχρι σήμερα λόγω της ασυγχώρητης αδιαφορίας που επιδείχθηκε από την Πολιτεία. Η πρώτη επίσκεψη της Υπουργού ΠΕΚΑ, στην περιοχή, που είναι και η μοναδική επίσκεψη Υπουργού Περιβάλλοντος, που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια στα Οινόφυτα, σηματοδοτεί την αρχή μιας ειλικρινούς προσπάθειας επίλυσης του προβλήματος.Η εμπειρία που θα αποκτηθεί από την προσπάθεια αποκατάστασης της οικολογικής ισορροπίας στους παρασώπιους οικισμούς και στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις μπορεί να αποτελέσει οδηγό για τη διαχείριση του περιβαλλοντικού κινδύνου σε άλλες, παρόμοιες περιπτώσεις, όπως στη Μεσσαπία της Εύβοιας.Ανταποκρινόμενο σε πάγια αιτήματα της Τοπικής Κοινωνίας, των φορέων και της βιομηχανίας, το ΥΠΕΚΑ επεξεργάστηκε σειρά μέτρων που στηρίζονται στους ακόλουθους άξονες:
· Διασφάλιση της δημόσιας υγείας
· Περιορισμό της ρύπανσης
· Χωρική τακτοποίηση - οργάνωση της άτυπης, έως σήμερα, βιομηχανικής περιοχής Οινοφύτων - Σχηματαρίου
· Θεσμική κατοχύρωση της αποτελεσματικής λειτουργίας των μέτρων
Η Συνέντευξη Τύπου θα πραγματοποιηθεί στις 11.30, στο Αμφιθέατρο του Λυκείου Οινοφύτων.
«...Απαιτείται επαγρύπνηση και όχι εφησυχασμός.»
" Οι Θηβαίοι Πολίτες για το περιβάλλον"
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
για μια ανοιχτή συνάντηση, για ενημέρωση, ανταλλαγή απόψεων, για έκθεση προβλημάτων και προβληματισμών, για οργάνωση και προγραμματισμό, για το περιβάλλον, για την ποιότητα της ζωής μας, για το μέλλον μας.
Την ΤΕΤΑΡΤΗ 10 Φεβρουαρίου 2010 στις 7μμ στα γραφεία του Εμπορικού Συλλόγου Θήβας (οδός Κάδμου και Οιδίποδος)
Επιτέλους μετά από 2,5 περίπου χρόνια και κάτω από την συνεχή, επίμονη και αγωνιστική παρέμβαση της πλειοψηφίας των συμπολιτών μας, αξιωθήκαμε το νερό που τρέχει στις βρύσες μας να είναι απαλλαγμένο από το καρκινογόνο εξασθενές χρώμιο.
Δικαιούμαστε όλοι, όσοι δυναμικά απαιτήσαμε και όσοι σιωπηλά υποστηρίξαμε το δικαίωμα μας στη ζωή, να πανηγυρίσουμε γι’ αυτή μας την νίκη. Μας ανήκει, είναι δική μας.
Κάναμε ένα σπουδαίο, πολύ σημαντικό βήμα στον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος στην περιοχή μας και κατά συνέπεια της ζωής μας.
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο δρόμος είναι μακρύς, οι προκλήσεις μεγάλες και οι απειλές σοβαρές και επικίνδυνες. Απαιτείται επαγρύπνηση και όχι εφησυχασμός.
Το γεγονός ότι καταφέραμε να πίνουμε καθαρό νερό , απαλλαγμένο από εξασθενές χρώμιο,δεν πρέπει να μας κάνει να εφησυχάσουμε . Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο υδροφόρος ορίζοντας της περιοχής μας είναι επιβαρυμένος από τα απόβλητα των βιομηχανιών και είναι θέμα χρόνου τα υπόγεια νερά να καταστούν ακατάλληλα για κάθε χρήση. Γιαυτό πρέπει να αντιδράσουμε άμεσα και να αναλάβουμε πρωτοβουλίες.
Πίνουμε εμείς νερό από τον Μόρνο, αλλά δίπλα μας, οι συνδημότες του Ελεώνα, συνεχίζουν να είναι ακόμη και σήμερα εκτεθειμένοι στα ψηλά ποσοστά (45μgm/l) του θανατηφόρου εξασθενούς χρωμίου.
Απαιτούμε να υδροδοτηθεί και ο Ελεώνας ΤΩΡΑ με καθαρό νερό.
Στα Διοικητικά όρια του Δήμου μας δραστηριοποιούνται 200 και περισσότερες βιομηχανίες . Πολλές από αυτές παράγουν υγρά και στερεά επικίνδυνα απόβλητα τα οποία απορρίπτουν ανεξέλεγκτα σε χωματερές η απευθείας στον υδροφόρο ορίζοντα.
Εμείς καταγγείλαμε κάποιες από αυτές , δώσαμε και στοιχεία στον Δήμο και στην Νομαρχία . Καμία απάντηση , κανένα ενδιαφέρον .
Το νερό που πίνουν τα ζώα μας και ποτίζουμε τις αγροτικές καλλιέργειες, συνεχίζει να είναι μολυσμένο με χρώμιο και άλλα βαρέα μέταλλα.
Η περιοχή μας βάλλεται από παντού . Πρέπει να αποτρέψουμε τα χειρότερα.Έχουμε υποχρέωση και καθήκον να αντιδράσουμε και να αναλάβουμε άμεσα πρωτοβουλίες που θα αναγκάσουν τους αρμόδιους να κινηθούν. Η κατασκευή του διυλιστηρίου μας δείχνει τον δρόμο. Όταν κινητοποιούμαστε έχουμε αποτελέσματα.
Μεγάλα οικονομικά συμφέροντα έχουν αποφασίσει να γίνει η Βοιωτία η «Πτολεμαϊδα» και η χαβούζα του λεκανοπεδίου.
Βιομηχανικά απόβλητα, εργοστάσιο καύσης σκουπιδιών, εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος με λιθάνθρακα και φυσικό αέριο, υπερβολικά μεγάλος αριθμός ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών άναρχα και ανεξέλεγκτα τοποθετημένων, βιομηχανικές ζώνες και λιμάνια που καταστρέφουν γεωργικές παραγωγικές περιοχές, τα δάση και τις θάλασσες μας, είναι ένα μέρος μόνο από τις απειλές κατά του περιβάλλοντος και της ύπαρξης μας.
Χρειάζεται επαγρύπνηση και ετοιμότητα. Οι μεγάλοι και δύσκολοι αγώνες είναι μπροστά μας και εμείς, ΟΛΟΙ, πρέπει να είμαστε παρόντες. Ενημερωμένοι, συνειδητοποιημένοι και ενωμένοι.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
